Η ΟΜΙΛΙΑ ΜΟΥ ΣΤΗΝ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΤΗΣ "ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ" ΓΙΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΊΑ ΠΟΛΛΩΝ ΜΙΚΡΩΝ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΩΝ

ΒΑΣΙΚΟΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΙ ΑΞΟΝΕΣ ΓΙΑ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Στέλιος Φενέκος: "Στην πολιτική έχουν σημασία οι επιχειρησιακές λειτουργίες που υπακούουν σε μια βασική ιδεολογία."

Εκπροσωπώντας την Κοινωνία Αξιών που είναι ένας πολιτικός σχηματισμός κοινωνικού ακτιβισμού και το Ινστιτούτο Αλέξανδρος Παπαναστασίου ξεκινώ λέγοντας ότι όσα ακούστηκαν δεν είναι εναλλακτικά, κάνουμε μια ουσιαστική, κύρια συζήτηση που έχει σκοπό να δημιουργήσει μια κύρια πρόταση μέσα σε αυτό που συμβαίνει.

Πολλές από τις πολιτικές συζητήσεις που γίνονται σήμερα έχουν πάρει στραβό δρόμο, ξεκινώντας από την εποχή των μνημονίων όπου χάθηκε η έννοια της πολιτικής ιδεολογίας και πολλά άλλα μαζί. Στη συνέχεια δε διαμορφώθηκαν δομές οι οποίες ρίζωσαν πολύ βαθιά που είναι δύσκολο να επαναφέρεις στις αρχές της την πολιτική ιδεολογία και την πολιτική συζήτηση.

Ο Τρότσκι (στον οποίον αναφέρθηκαν οι προηγούμενοι ομιλητές) έθεσε στην πολιτική ένα από τα από τα βασικά ζητήματα: τις επιχειρησιακές λειτουργίες.

Από τότε που υπηρετούσα στο πολεμικό ναυτικό είχα εισάγει τις επιχειρησιακές λειτουργίες στον τρόπο εξέτασης των θεμάτων. Θεωρώ πάρα πολύ σημαντικές αυτές που σήμερα αποκαλούμε, κάπως απαξιωτικά, διαδικασίες.

Στην πολιτική δεν είναι απλώς διαδικασίες, είναι ουσιαστικές επιχειρησιακές λειτουργίες που υπακούουν σε μια βασική πολιτική ιδεολογία.

"Ισορροπία μεταξύ του ατόμου και της κοινωνίας"

Και μια τέτοια βασική πολιτική ιδεολογία είναι η ισορροπία μεταξύ του ατόμου και της κοινωνίας. Δεν μπορεί το άτομο να κανιβαλίζει την κοινωνία αλλά ούτε η κοινωνία να περιορίζει τις δυνατότητες και τις φιλοδοξίας του ατόμου.

Οι φιλοδοξίες και οι δυνατότητες του ατόμου πρέπει όμως να τίθενται στην υπηρεσία της κοινωνικής βελτίωσης, της ευημερίας, εγώ θα έβαζα και το στοιχείο της ευτυχίας, μπορεί να θεωρηθεί ουτοπικό, αλλά σιγά-σιγά αρχίζει και μπαίνει η έννοια της ευτυχίας σαν μια ηθική και ψυχολογική διάσταση στην κοινωνία μας.

Συνεπώς, αυτό που καλούμαστε σήμερα εδώ να κάνουμε, δεν είναι απλώς μια εναλλακτική πρόταση, είναι μια ουσιαστική, σοβαρή, στιβαρή πρόταση από επιστήμονες, από ανθρώπους που είναι πολιτικά ώριμοι, που μπορούν να υποτάξουν το εγώ τους στο κοινωνικό καλό και που γνωρίζουν τι θα πει διαδικασία, τι θα πει επιχειρησιακή λειτουργία και τι θα πει στρατηγική.

"Η έννοια του πεφωτισμένου ηγέτη είναι παρωχημένη. Απαιτείται ηγετική ομάδα"

Και έρχομαι στο δεύτερο σημαντικό σημείο, στον τρόπο πολιτικού σχεδιασμού. Τον πολιτικό σχεδιασμό τον αποδίδουμε συνήθως στον ηγέτη, τον πεφωτισμένο ηγέτη.

Η έννοια του πεφωτισμένου ηγέτη κατά την άποψή μου είναι σήμερα παρωχημένη. Κανένας ηγέτης δεν μπορεί να σταθεί χωρίς ηγετική ομάδα η οποία να έχει την σφαιρική εννοιολογική αντίληψη των πραγμάτων, το ιδεολογικό πλαίσιο στο οποίο κινείται ο φορέας, την πολιτική, τον σκοπό.

Το ποιος είναι ο σκοπός της προοδευτικής πολιτικής το ανέφερα ήδη: η ισορροπία του ατόμου και της κοινωνίας με σκοπό την βελτίωση και την ανάπτυξη.

Όχι την ανάπτυξη του ΑΕΠ μόνο, ετέθησαν πολύ σωστά οι οικονομικές προτεραιότητες, εγώ θα προσέθετα, ΑΕΠ και απόδοση.

Η απόδοση είναι η ομπρέλα των όσων ακούστηκαν, είναι το νέο παραγωγικό μοντέλο, είναι η αειφορία, είναι το περιβάλλον. Την οποία απόδοση συχνά την αφήνουμε στην άκρη, δεν την εξετάζουμε την απόδοση και βέβαια συνδέεται με νέες μορφές οργάνωσης.

Σήμερα τα ιεραρχικά μοντέλα διακυβέρνησης είναι παρωχημένα, σήμερα μιλάμε για κυψελοειδή οργάνωση, δηλαδή για βελτίωση των αυτοδιοικητικών αρχών, με ουσιαστικές αρμοδιότητες και ικανότητα διαχείρισης χρημάτων καθώς και με δικτυακή οργάνωση του κράτους έτσι ώστε οι δημοκρατικές λειτουργίες και οι θεσμοί να μπορούν να ενισχυθούν μέσα από αυτήν την αποκεντρωμένη λειτουργία,

Αλλά γι’ αυτά χρειάζεται η ηγετική ομάδα και, επιμένω, μια ηγετική ομάδα η οποία να αντιλαμβάνεται όλα τα παραπάνω και να μην τα περιμένουμε από τον κατά Πλάτωνα Φιλόσοφο – Βασιλέα.

"Πατριωτισμός με εξωστρέφεια, ήθος, συνέπεια, και μέτρο"

Ένα τελευταίο ζήτημα που πιστεύω ότι δεν πρέπει να αφήσουμε εκτός της πολιτικής μας ατζέντας είναι ο πατριωτισμός.

Τον πατριωτισμό αυτή τη στιγμή τον καπηλεύεται η ακροδεξιά.

Ο κοσμοπολιτικός πατριωτισμός τον οποίο πρεσβεύουμε, χαρακτηρίζεται από εξωστρέφεια, ήθος συνέπεια, και μέτρο.

Αναφέρθηκε ότι ξοδεύονται πολλά χρήματα για εξοπλισμούς. Συμφωνώ.

Αλλά για να μην ξοδεύονται πολλά χρειάζεται σταθερότητα, στρατηγικός σχεδιασμός σε βάθος του χρόνου και συνέπεια. Δεν μπορούμε να αλλάζουμε πλάνο κάθε χρόνο.

Και βέβαια απαιτείται να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για να μπορούμε να παράγουμε εγχώρια κάποια πράγματα.

Δεν μπορούμε να έχουμε κάθετη παραγωγή, αλλά κάποια πράγματα μπορούμε να τα παράγουμε και μόνοι μας και σε κάθε περίπτωση η συνεργασία μας και οι συμμαχίες μας με τους μεγάλους οργανισμούς είναι το σημαντικότερο ίσως στοιχείο που μπορεί να μας δώσει κάποιες παραπάνω δυνατότητες στα ζητήματα της ασφάλειας.

Αλλά και εκεί χρειαζόμαστε αξιοκρατική εκπροσώπηση.

Δεν μπορεί να πηγαίνει οποιοσδήποτε χωρίς γνώσεις και εμπειρίες στους εξειδικευμένους οργανισμούς, το ίδιο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Κάποιες εισηγήσεις ευρωβουλευτών στην εναρκτήρια συνεδρίαση του ευρωκοινοβουλίου ήταν εξόχως άκαιρες.

Οπότε η τεχνογνωσία και η αξιοκρατία είναι σημαντικές και σε αυτό τον τομέα.

"Συνεργασία και κοινός σκοπός στην πολυπλοκότητα"

Και επειδή μπορεί να φαίνονται πολύπλοκα τα όσα καλούμαστε να κάνουμε, κλείνω με μια μικρή αναφορά στα πολύπλοκα συστήματα.

Κάποια στιγμή συζητήθηκε από επιστήμονες να εκφρασθεί με αρχές, το γιατί οι πάπιες πετάνε μαζί και στρίβουν όλες μαζί.

Εκλήθησαν λοιπόν επιστήμονες από πολλά μέρη του κόσμου για να λύσουν το πρόβλημα.

Η πιο καλή και απλή απάντηση βασίστηκε σε τρεις αρχές:

- πρώτον, οι πάπιες τείνουν προς το κέντρο,

- δεύτερον, δεν υπάρχει αρχηγός

- και τρίτον διατηρούν ίση απόσταση μεταξύ τους.

Εγώ θα προσθέσω και μια τέταρτη αρχή: ότι υπάρχει και εμπιστοσύνη, που προκύπτει από την συναίνεση πως κάθε τι που γίνεται εξυπηρετεί τον κοινά επιδιωκόμενο σκοπό.