ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΕΣ ΑΠΟΣΤΟΛΕΣ ΤΩΝ ΝΑΥΤΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ ΓΙΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΞΗΡΑΣ ΑΚΟΜΗ ΚΑΙ ΧΩΡΏΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΝ

Μέχρι πριν λίγα χρόνια, τα περισσότερα Ναυτικά όπως και το δικό μας ανάπτυσσαν αντιεροπορικές και αντιβληματικές δυνατότητες στις μονάδες κρούσεως για αυτοάμυνα κυρίως και προστασία πλοίων που συνοδεύουν (αποβατικά, εμπορικά, και για όσες χώρες διέθεταν ελικοπτεροφόρα και αεροπλανοφόρα κλπ). Επίσης αναλάμβαναν και αποστολές υποστήριξης περιοχών αποβάσεως.

Τα τελευταία χρόνια όμως, μετά την ραγδαία ανάπτυξη των βλημάτων και των μη επανδρωμένων αεροσκαφών και η απόκτηση και χρήση τους από μη κρατικές οντότητες και παραστρατιωτικές οργανώσεις (όπως π.χ. στο Ισραήλ σήμερα), βλέπουμε να δημιουργείται η απαίτηση να ανατίθεται αποστολή προστασίας εγκαταστάσεων ξηράς και κρατών ολόκληρων στις ισχυρές ναυτικές δυνάμεις που περιπλέουν την απειλούμενη περιοχή ή χώρα.

Η ανάγκη ανάληψης τέτοιων αποστολών από τις ναυτικές δυνάμεις απαιτεί σημαντικές αλλαγές στα επιχειρησιακά δόγματα των ναυτικών δυνάμεων με την ενσωμάτωση κατάλληλα εξοπλισμένων πλοίων αντιβληματικής προστασίας (ABM - Anti-Ballistic Missile) στις δυνάμεις επιχειρήσεων.

Και οπωσδήποτε απαιτείται αναβάθμιση συγκεκριμένων επιχειρησιακών λειτουργιών για να μπορεί η αποστολή αυτή να αναληφθεί αποτελεσματικά.

1. Αύξηση της συνεργασίας αεράμυνας εκτεταμένης περιοχής (ξηράς/εγκατάστασης/χώρας) μεταξύ ναυτικών μονάδων και άλλων στρατιωτικών κλάδων και από άλλες χώρες. Τα πλοία ABM θα πρέπει να λειτουργούν σε στενή συνεργασία με επίγεια και δορυφορικά συστήματα ραντάρ και αεράμυνας της χώρας (αλλά και ενδιάμεσων χωρών) και με τα διατιθέμενα αεροπορικά μέσα.

2. Ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και όπλων για να εξοπλιστούν τα πλοία ABM (προηγμένα συστήματα ραντάρ, αντιαεροπορικούς πυραύλους και συστήματα αντιμετώπισης/αδρανοποίησης μη επανδρωμένων αεροσκαφών) ώστε να είναι ικανά να αναχαιτίζουν υπερηχητικά και βαλλιστικά βλήματα και UAVS και Drones. Αυτό απαιτεί συνεχή έρευνα και εξέλιξη νέων τεχνολογιών.

3. Ενίσχυση της ευκινησίας και της ευελιξίας των Ναυτικών Δυνάμεων, ώστε να μετακινούνται γρήγορα σε κρίσιμες περιοχές, όπου μπορεί να υπάρχει άμεση απειλή από βλήματα ή drones. Αυτό απαιτεί βελτιώσεις στις επικοινωνίες, την μεταφορά εικόνας από πολλαπλούς φορείς και στην ταχύτητα και την αντοχή των πλοίων.

4. Επιχειρήσεις σε συνθήκες πολλαπλών απειλών. Οι ναυτικές μονάδες θα πρέπει να είναι έτοιμες (με μέσα και εκπαίδευση) για να αντιμετωπίσουν ταυτόχρονες απειλές από βλήματα, drones, και από συμβατικές ναυτικές δυνάμεις και ανορθόδοξα μέσα και τακτικές.

5. Προσαρμογή στα επιχειρησιακά σχέδια τόσο από πλευράς λειτουργιών και μέσων όσο και επιπέδων διοίκησης. Τα στρατηγικά, επιχειρησιακά και τακτικά σχέδια των ναυτικών δυνάμεων θα πρέπει να προσαρμοστούν ώστε να περιλαμβάνουν τη χρήση των πλοίων ABM για την προστασία όχι μόνο των ναυτικών μονάδων και στόλων σε θαλάσσιο περιβάλλον, αλλά και των κρίσιμων εγκαταστάσεων ξηράς.

6. Ανάπτυξη διεθνών συνεργασιών: Η προστασία από βαλλιστικές απειλές συχνά απαιτεί συνεργασία με άλλες χώρες, ιδίως σε περιοχές υψηλής έντασης όπου εμ-πλέκονται πολλοί κρατικοί και μη κρατικοί δρώντες. Οι ναυτικές μονάδες θα πρέπει να ενισχύσουν τις συνεργασίες τους με συμμαχικές δυνάμεις (σε πολλά επίπεδα) και να συμμετάσχουν σε κοινές ασκήσεις και επιχειρήσεις.

7. Αυξημένη χρήση των συστημάτων εντοπισμού και παρακολούθησης: Η ενσωμάτωση προηγμένων συστημάτων εντοπισμού, όπως τα δορυφορικά συστήματα, ραντάρ τελευταίας τεχνολογίας με μεγάλες αποστάσεις εντοπισμού και διακριβωτικής ικανότητας, καθώς και λειτουργικά αεροπoρικά μέσα των πλοίων (αεροσκάφη/ελικόπτερα/ UAV και Drones), θα είναι κρίσιμη για την έγκαιρη ανίχνευση και αντιμετώπιση των απειλών.

Ας δούμε μερικά από τα βασικά συστήματα που είναι απαραίτητα για την ανάληψη τέτοιων αποστολών από τις Ναυτικές δυνάμεις.

Προηγμένα Συστήματα Ραντάρ όπως τα εξής:

1. AN/SPY-6 (AMDR): Πρόκειται για το νέο ραντάρ πολλαπλών λειτουργιών που χρησιμοποιείται από το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ. Είναι ικανό να ανιχνεύει αεροπορικές και βαλλιστικές απειλές σε μεγάλες αποστάσεις, παρέχοντας βελτιωμένη ευαισθησία και αντοχή στις παρεμβολές.

2. SAMPSON: Χρησιμοποιείται στα βρετανικά αντιτορπιλικά τύπου 45, αυτό το ραντάρ προσφέρει ικανότητες παρακολούθησης πολλαπλών στόχων και είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό στην ανίχνευση και παρακολούθηση εναέριων απειλών.

3. SMART-L: ραντάρ μεγάλου βεληνεκούς που χρησιμοποιείται από το Ολλανδικό Ναυτικό, το οποίο είναι σχεδιασμένο για ανίχνευση βαλλιστικών πυραύλων και άλλων υψηλών απειλών.

Αντιαεροπορικά βλήματα όπως:

1. SM-3 (Standard Missile-3): αναπτύχθηκε από το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ και είναι ικανός να αναχαιτίζει βαλλιστικούς πυραύλους εκτός της ατμόσφαιρας της Γης, αποτελώντας μέρος του συστήματος Aegis BMD (Ballistic Missile Defense).

2. SM-6 (Standard Missile-6): πολυλειτουργικό βλήμα που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για αντιαεροπορική άμυνα, άμυνα κατά πυραύλων κρουζ, και βαλλιστικών πυραύλων σε τελικό στάδιο πτήσης.

3. Aster 30: Χρησιμοποιείται από τις ναυτικές δυνάμεις πολλών ευρωπαϊκών χωρών και μπορεί να αναχαιτίζει αεροπορικές και βαλλιστικές απειλές σε μεγάλα ύψη και αποστάσεις.

4. THAAD (Terminal High Altitude Area Defense): Παρότι σχεδιάστηκε κυρίως για επίγεια χρήση, οι δυνατότητες του συστήματος αυτού ενδέχεται να προσαρμοστούν για χρήση από ναυτικά πλοία για προστασία από βαλλιστικούς πυραύλους σε μεγάλα υψόμετρα.

Όσον αφορά τις επιχειρησιακές δράσεις και τις τακτικές των πλοίων, αυτές είναι αναγκαίο να αναπτυχθούν σε πολλαπλά επίπεδα, για την αποτελεσματική προστασία των ναυτικών μονάδων αφενός αλλά κυρίως και των εγκαταστάσεων ξηράς από τις σύγχρονες απειλές όπως βλήματα, drones, και άλλα επιθετικά μέσα.

1. Εξωτερική Ζώνη αεράμυνας μεγάλης εμβέλειας:

Ανίχνευση και Παρακολούθηση: Χρήση προηγμένων ραντάρ μεγάλου βεληνεκούς όπως τα AN/SPY-6, SAMPSON, και SMART-L για την έγκαιρη ανίχνευση και παρακολούθηση απειλών σε μεγάλες αποστάσεις.

Αντιεροπορικά και αντιβληματικά βλήματα (όπως π.χ. είναι τα βλήματα SM-3 και SM-6) για την αναχαίτιση βαλλιστικών πυραύλων και άλλων απειλών σε εξωτερικές ζώνες,.

Χρήση αεροσκαφών AWACS (Airborne Warning and Control System) και δορυφορικών συστημάτων, για την παροχή επιπλέον εναέριας επιτήρησης και τον συντονισμό των αναχαιτιστικών προσπαθειών.

2. Μέση Ζώνη αεράμυνας:

Αεράμυνα Μεσαίας Εμβέλειας (με την Χρήση πυραύλων όπως οι Aster 30 και SM-6 αλλά και τα Evolved SSM) για την αναχαίτιση απειλών που έχουν περάσει την εξωτερική ζώνη.

Ηλεκτρονικός Πόλεμος, με την χρήση συστημάτων ηλεκτρονικού πολέμου για την παρεμβολή και διατάραξη των σημάτων καθοδήγησης των εχθρικών βλημάτων UAVs και drones.

3. Εσωτερική Ζώνη Άμυνας:

Πολυεπίπεδη Αντιαεροπορική Άμυνα εγγύς περιοχής (μικρής εμβέλειας):

Ενσωμάτωση συστημάτων CIWS (Close-In Weapon Systems) (όπως είναι π.χ. το Phalanx CIWS, το Goalkeeper CIWS, το SeaRAM, το Millennium Gun) για την αναχαίτιση εισερχόμενων πυραύλων και drones που έχουν περάσεις όλα τα άλλα στρώματα αεράμυνας και είναι σε κοντινή απόσταση.

Χρήση αντιαεροπορικών βλημάτων μικρής εμβέλειας όπως οι RIM-162 Sea Sparrow Missiles (SSM) για την προστασία από ταχέως εγγύς κινούμενες απειλές.

Συστήματα Πυροβόλων και Laser. Εγκατάσταση συστημάτων ταχυβόλων πυροβόλων και laser για την ταχεία αναχαίτιση drones και μικρών βλημάτων.

3. Συνεχής Αναπροσαρμογή με μετακίνηση των πλοίων σε νέες θέσεις ανάλογα με την εξέλιξη των απειλών και τις ανάγκες προστασίας.

4. Χρήση ευέλικτων ομάδων πλοίων που μπορούν να ανταποκριθούν γρήγορα σε νέες απειλές.

ΚΑΤΑΛΗΓΟΝΤΑΣ

Όλες αυτές οι εξελίξεις θα πρέπει να ενταχθούν και στις δυνατότητες της χώρας μας όχι μόνο σε ότι αφορά την πιθανότητα συμμετοχής σε πολυεθνικές αποστολές (όπως φάνηκαν οι αδυναμίες μας στην επιχείρηση ΑΣΠΙΔΕΣ) αλλά και για την προστασία κρίσιμων εγκαταστάσεων ξηράς της χώρας μας, των απειλούμενων νησιών μας και την ανάγκη συνδρομής και προστασίας της Κύπρου.