Δυνατότητες Χρηματοδότησης για την Ανάπτυξη

Όλα τα πολιτικά κόμματα στην Ελλάδα σήμερα μιλάνε για ανάπτυξη, αλλά δεν καταφέρνουν να μας πουν από που θα βρεθούν οι πόροι χρηματοδότησης της ανάπτυξης. Η ρητορική τους εξαντλέιται στο ''κολημμένο'' για διαφορους λόγους ΕΣΠΑ.
Η μείωση των δαπανών και η βελτίωση του υφιστάμενου φορολογικού συστήματος δεν φθάνουν για να εξοικονομηθούν πο κατάλληλοι πόροι για τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης. Θα πρέπει να συμβάλουν ουσιαστικά και συνεργατικά και άλλοι μη παραδοσιακοί τρόποι άντλησης δημόσιων πόρων, όπως τα λεγόμενα "καινοτόμα μέσα χρηματοδότησης" και οι δυνατότητες μη παραδοσιακών πηγών χρηματοδότησης.

Παρακάτω παρατίθενται ορισμένες από τις δυνατότητες που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν σήμερα από την Ελληνική οικονομία, για την εξεύρεση των πόρων που είναι αναγκαίοι για να εκκινήσει μία αναπτυξιακή στρατηγική σε όλους τους τομείς της οικονομίας:
Για να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα των περισσότερων ''καινοτόμων μέσων χρηματοδότησης'', απαιτείται ο συντονισμός με βασικούς Διεθνείς παράγοντες όπως: Διεθνείς Οργανισμούς, Διεθνείς Συνδιασκέψεις, κυβερνήσεις μεμονωμένων χωρών, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα κλπ. Δηλαδή απαιτείται μία εξωστρεφής δυναμική πολιτική διευρυμένων συνεργασιών με κοινό όφελος (κερδίζω-κερδίζεις) και οπωσδήποτε με πλήρη εκμετάλλευση των δυνατοτήτων που παρέχονται από τα χρηματοδοτικά προγράμματα για την Ανάπτυξη της ΕΕ.
Δεν υπάρχει μία και μοναδική τέλεια λύση, αλλά διάφορες εναλλακτικές που δεν αποκλείουν η μία την άλλη και μπορεί να είναι εφικτές σε διαφορετικές χρονικές περιόδους, πλην όμως θα μπορούσαν να συνδυαστούν για μεγαλύτερη συνέργια.
1. Κονδύλια από το ΕΣΠΑ και την ΕΚΤ. Θα πρέπει επίσης να απελευθερωθούν από το ΕΣΠΑ κονδύλια που είναι αρκετό καιρό δεσμευμένα λόγω έργων που έχουν εγκριθεί αλλά έχουν μείνει ανενεργά.
2. Άλλες πηγές χρηματοδότησης, που προορίζονται πιο άμεσα για τις επιχειρήσεις, περιλαμβάνουν τα διαρθρωτικά ταμεία και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕ). Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων στηρίζει έργα και χορηγεί δάνεια μέσω χρηματοδοτικών μεσαζόντων που εργάζονται σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.
3. Τα διαρθρωτικά κονδύλια της ΕΕ αφορούν σημαντικά ποσά και η Ελλάδα έχει στη διάθεσή της χωρίς να τα έχει ακόμη χρησιμοποιήσει περίπου 12 δις ευρώ.
4. Δυνατότητες χρηματοδότησης, μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (EIB), της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD), της Τράπεζας Εμπορίου και Ανάπτυξης Ευξείνου Πόντου (BSTDΒ), στις περιοχές της Μεσογείου, της Μ. Θάλασσας και των Δ. Βαλκανίων, καθώς και από τους Μηχανισμούς Ενίσχυσης Επενδύσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις περιοχές της Μεσογείου και των Δ. Βαλκανίων.
5. Χρηματοδότηση της προώθησης των προϊόντων της προβατοτροφίας από τα αντίστοιχα ταμεία της ΕΕ, διότι όπως τόνισε η Επίτροπος γεωργίας της ΕΕ, Fischer Boel, «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν δέχεται πολλές αιτήσεις για τα προϊόντα προβατοτροφίας, έτσι υπάρχουν δυνατότητες για τον τομέα».
6. Το ΕΤΕΑΝ, που λειτουργεί ως χρηματοδοτικό ίδρυμα υπό την εποπτεία της Τράπεζας της Ελλάδος προωθεί νέα μέσα χρηματοοικονομικής τεχνικής, διευκολύνοντας την πρόσβαση των επιχειρήσεων σ’ αυτά, για να γίνουν ανταγωνιστικές.
7. Το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ), απ’ όπου απομένει ακόμη να ζητηθεί μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2015 ποσό 2 δις ευρώ. Το ΕΓΤΑΑ χρηματοδοτεί επίσης τις στρατηγικές τοπικής ανάπτυξης και τις δράσεις παροχής τεχνικής υποστήριξης.
8. Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλιείας (ΕΤΑ) της ΕΕ για την αειφόρο ανάπτυξη της αλιείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, λειτουργεί μέχρι το 2013, με συνολικό προϋπολογισμό 3,8 περίπου δις ευρώ.
9. Προγράμματα συγχρηματοδότησης Τραπεζών με το Ταμείο Επιχειρηματικότητας του Εθνικού Ταμείου Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης - ΕΤΕΑΝ ΑΕ, για Θεματικό Τουρισμό, Αφαλάτωση, Διαχείριση απορριμμάτων, Πράσινες υποδομές, Πράσινες Εφαρμογές, Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας .
10. Η συγχρηματοδότηση από το Ταμείο Επιχειρηματικότητας του Εθνικού Ταμείου Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης ΑΕ ΕΤΕΑΝ ΑΕ και από Ελληνικές Τράπεζες για Καινοτόμα Επιχειρηματικότητα, Εφοδιαστική αλυσίδα, Τρόφιμα, Ποτά.
11. Χρήματα που θα πρέπει να διοχετευθούν για χρηματοδότηση της ανάπτυξης από τις Τράπεζες αμέσως μετά την ανακεφαλαίωση που θα τους χορηγηθεί.
12. Εκκίνηση διεθνών διαγωνισμών, ώστε κοινοπραξίες κατασκευαστικών εταιρειών και ιδιωτών επενδυτών να αναλάβουν την εκτέλεση και συντήρηση συγχρόνων δικτύων αυτοκινητοδρόμων, λιμένων, αεροδρομίων, σταθμών και λιμένων αναψυχής, διότι οι μεταφορές και οι επικοινωνίες είναι απαραίτητες για την οικονομική ανάπτυξη. Το κόστος κατασκευής θα μπορούσε να αναληφθεί έναντι αποκλειστικής εκμετάλλευσης για μερικές δεκαετίες.
13. Προώθηση στοχευμένων παραγωγικών δημοσίων επενδύσεων, που ταυτόχρονα θα ενισχύουν την ζήτηση, αλλά και το παραγωγικό δυναμικό της οικονομίας. Οι επενδύσεις αυτές, με την συμμετοχή και του ιδιωτικού τομέα (δυνατότητα ΣΔΙΤ, μπορούν να συμπεριληφθούν και κοινοτικοί πόροι), θα έχουν ισχυρή θετική επίδραση στη αναθέρμανση της οικονομικής δραστηριότητας. Χρειάζονται άμεσα μέτρα ενίσχυσης του κλάδου κατασκευών, δημοσίων έργων και υποδομών
14. Κατάλληλη νομοθεσία που να δώσει δυνατότητες να λειτουργήσουν αποτελεσματικά οι ιδιωτικές εταιρείες επενδύσεων, προκειμένου να υπάρξει ένα δίκτυο πολλών εναλλακτικών επιλογών (ΕΕ, Διεθνείς Συνεργασίες, Δημόσιες Επενδύσεις, ΣΔΙΤ, Ιδιωτικές Επενδύσεις) στις δυνατότητες χρηματοδότησης της επιχειρηματικότητας, για την βέλτιστη ανάπτυξη της οικονομίας. Τέτοιες ιδιωτικές πηγές μπορεί να είναι:
i. Χρηματοδοτικά προγράμματα επενδύσεων, ιδιωτικών τραπεζών.
ii. Κεφάλαια Επιχειρηματικών Συμμετοχών (Venture Capital), με βασικό τη χρηματοδότηση νέο-ιδρυόμενων ή μικρομεσαίων μη εισηγμένων σε χρηματιστηριακή αγορά επιχειρήσεων, με συμμετοχή στο μετοχικό τους κεφάλαιο.
iii. Επιχειρηματικοί Άγγελοι ( Business Angels), ιδιώτες επενδυτές που διαθέτουν κεφάλαια και επαγγελματική εμπειρία σε ένα συγκεκριμένο χώρο και χρηματοδοτούν νέους επιχειρηματίες με την μορφή μακροπρόθεσμης επένδυσης. Στην Ελλάδα αυτός ο τρόπος χρηματοδότησης συνήθως ενδιαφέρει εύρωστους συγγενείς οι οποίοι χρηματοδοτούν ένα νεότερο μέλος της οικογένειας για να ξεκινήσει την επιχειρηματική του δραστηριότητα.
iv. Θερμοκοιτίδες Επιχειρήσεων (Business Incubators), εταιρείες οι οποίες χρηματοδοτούν νέο-ιδρυόμενες εταιρείες με προοπτικές γρήγορης ανάπτυξης, προσφέρουν χώρους και εξοπλισμό, υπηρεσίες γραμματειακής υποστήριξης, συμβουλευτικές υπηρεσίες και υποστήριξη, δίκτυα επαφών με πελάτες και προμηθευτές και σε αντάλλαγμα παίρνουν ένα ποσοστό του μετοχικού κεφαλαίου και / ή πληρωμές από την νέο ιδρυόμενη εταιρεία.

Στέλιος φενέκος

Ανάπτυξη και Καινοτομία

Το τελευταιο καιρό το σύνολο των πολιτικών μας ως μιμητικά όντα, επαναλαμβάνουν με εκνευριστική εμμονή τις λέξεις ανάπτυξη, καινοτομία, τεχνολογία, χωρίς να έχουν καν σχηματοποιήσει στο μυαλό τους τις έννοιες και τις απαιτήσεις αυτών των λέξεων. Πόσο μάλλον όταν διατείνονται ότι εκεί θα στηρίξουν την οικονομική ανάκαμψη της χώρας και την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας. Το μόνο που δεν μας λένε είναι το πως, το πότε και με τι πόρους.
Είχα τη τυχή να ζήσω για λιγο στην Ολλανδία, όπου μελέτησα με προσοχή το Ολλανδικό μοντέλο προώθησης της καινοτομίας και της τεχνολογίας, εφαρμογής και παραγωγικής εμπορικής αξιοποίησης. Η εκτίμηση μου είναι ότι εαν δεν θελουμε να καταστούμε μια αγροτική οικονομία, υπάρχει επιτακτική ανάγκη να υποκινήσουμε επιχειρηματικές πρωτοβουλίες υψηλής ποιότητας και ποσότητας, που να βασίζονται σε καινοτομίες (χαμηλής, μεσαίας αλλά και υψηλής τεχνολογίας). Για να επιτύχουμε όμως ανάπτυξη του ΑΕΠ με τον τρόπο αυτό θα χρειαστεί σημαντικός χρόνος παραγωγής και ενσωμάτωσης των εφαρμογών της καινοτομίας. Θα μπορούσε σε γενικές γραμμές να πει κάποιος πως όσο υψηλότερη η τεχνολογία που εφαρμόζεται τόσο μεγαλύτερος ο χρόνος παραγωγής και ενσωμάτωσης και τόσο μεγαλύτερο το αρχικό κόστος επένδυσης.
Η εμπειρία έχει δείξει ότι συνήθως, καταβάλλεται υπερβολική προσπάθεια με λίγα αποτελέσματα για την αναδιάρθρωση των παλαιών επιχειρήσεων που λειτουργούν προβληματικά και που οι περισσότερες λόγω τεχνολογικής υστέρησης σε υποδομές, λειτουργίες αλλά και προϊόντα, τείνουν να γίνονται λιγότερο ανταγωνιστικές στην Ελλάδα και ακόμη περισσότερο διεθνώς.
Για να υποκινήσουμε μια ανάπτυξη που θα βασίζεται στη καινοτομία, απαιτούνται τα παρακάτω:

1. Ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, με βάση την καινοτομία.
2. Προώθηση της έρευνας (από όλους τους φορείς έρευνας) και εφαρμογή των αποτελεσμάτων της ώστε να δημιουργείται προστιθέμενη αξία στα προϊόντα και στις υπηρεσίες που παράγονται από αυτή.
3. Ενεργό ρόλο των Πανεπιστημίων στη συνολική προσπάθεια και αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της έρευνας και της καινοτομίας στο εμπορικό πεδίο εφαρμογής και παραγωγής.
4. Προώθηση των προϊόντων των καινοτομιών και της τεχνολογίας στις διεθνείς αγορές.
5. Η πολιτεία, ο ιδιωτικός τομέας, οι πανεπιστημιακοί φορείς και οι φορείς τεχνικής εκπαίδευσης, να εκμεταλλευθούν τις δυνατότητες που παρέχονται για εμπορική εφαρμογή της έρευνας και των καινοτομιών με κατάλληλους αναπτυξιακούς νόμους, κυβερνητικές αλλά και βιομηχανικές πρωτοβουλίες που να υποστηρίξουν τις εξής δράσεις:
- Καταγραφή συστηματική και αξιολόγηση των καινοτομιών, εφευρέσεων και τεχνολογιών που έχουν προκύψει από την μέχρι τώρα έρευνα.
- Κατοχύρωση δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας
- Ολοκληρωμένη αναπτυξιακή στρατηγική για την μεταφορά και εμπορευματοποίηση των αποτελεσμάτων της έρευνας μέσω τεχνοβλαστών, στρατηγικών συμμαχιών και επενδύσεων (λόγω καινοτομίας θα είναι υψηλού κινδύνου. Ο κίνδυνος θα μειώνεται όσο καλύτερα είναι τα αποτελέσματα της έρευνας και όσο πιο σωστά είναι δομημένο το σύστημα εφαρμογής και εμπορευματοποίησης).
- Ουσιαστική στρατηγική ενσωμάτωση όλων των δράσεων και δυνατοτήτων που υπάρχουν στη χώρα μας στο πεδίο αυτό.
- Συνεχή Διαδραστική, συνεργατική σχέση μεταξύ των πανεπιστημίων και των βιομηχανικών και κρατικών φορέων, φορείς καινοτομίας εντός και εκτός της Ελλάδας, καθώς και με μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Στο άρθρο αυτό ελήφθησαν υπ΄όψη και οι θέσεις του καθηγητή επιστήμης, τεχνολογίας καινοτομίας και επιχιερηματικότητας του Πανεπιστημίου GEORGE WASHINGTON κ. Ηλία Καραγιάννη.
Σε ότι αφορά τη χρηματοδότηση μιας τέτοιας αναπτυξιακής στρατηγικής ακολουθεί συγκεκριμένη τοποθέτηση από το γράφοντα.

Στέλιος Φενέκος

Δυνατότητες Χρηματοδότησης για την Ανάπτυξη

Η οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση σε όλο τον κόσμο, κατέστησε επιτακτική την ανάγκη για δημοσιονομική εξυγίανση τόσο στην Ελλάδα όσο και στις χώρες της ΕΕ όπως αναγνωρίζουν πλέον οι ηγέτες τους.

Ειδικότερα για την Ελλάδα υπάρχει άμεση πλέον ανάγκη εξεύρεσης πόρων χρηματοδότησης για να αντιμετωπιστούν οι πλέον κρίσιμες Ελληνικές προκλήσεις, όπως η χρηματοδότηση της ανάπτυξης , η χρηματοπιστωτική σταθερότητα, η ανταγωνιστικότητα η υγεία και η κοινωνική ασφάλιση, η προστασία του περιβάλλοντος, τομείς που έχουν σημαντικές δημοσιονομικές επιπτώσεις.

Η μείωση των δαπανών και η βελτίωση του υφιστάμενου φορολογικού συστήματος δεν φθάνουν για να αποτελέσουν τα βασικά μέτρα για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων. Θα πρέπει να συμβάλουν ουσιαστικά και συνεργατικά και άλλοι μη παραδοσιακοί τρόποι άντλησης δημόσιων πόρων, όπως τα λεγόμενα "καινοτόμα μέσα χρηματοδότησης" και οι δυνατότητες μη παραδοσιακών πηγών χρηματοδότησης.

Παρακάτω παρατίθενται ορισμένες από τις δυνατότητες που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν σήμερα από την Ελληνική οικονομία, για την εξεύρεση των πόρων που είναι αναγκαίοι για να εκκινήσει μία αναπτυξιακή στρατηγική σε όλους τους τομείς της οικονομίας:

Για να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα των περισσότερων καινοτόμων μέσων χρηματοδότησης, απαιτείται ο συντονισμός με βασικούς Διεθνείς παράγοντες όπως: Διεθνείς Οργανισμούς, Διεθνείς Συνδιασκέψεις, κυβερνήσεις μεμονωμένων χωρών, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα κλπ. Δηλαδή απαιτείται μία εξωστρεφής δυναμική πολιτική διευρυμένων συνεργασιών με κοινό όφελος (κερδίζω-κερδίζεις) και οπωσδήποτε με πλήρη εκμετάλλευση των δυνατοτήτων που παρέχονται από τα χρηματοδοτικά προγράμματα για την Ανάπτυξη της ΕΕ.

Δεν υπάρχει μία και μοναδική τέλεια λύση, αλλά διάφορες εναλλακτικές που δεν αποκλείουν η μία την άλλη και μπορεί να είναι εφικτές σε διαφορετικές χρονικές περιόδους, πλην όμως θα μπορούσαν να συνδυαστούν για μεγαλύτερη συνέργια.

1.    Κονδύλια από το ΕΣΠΑ και την ΕΚΤ. Θα πρέπει επίσης να απελευθερωθούν από το ΕΣΠΑ κονδύλια που είναι αρκετό καιρό δεσμευμένα λόγω έργων που έχουν εγκριθεί αλλά έχουν μείνει ανενεργά.

2.    Άλλες πηγές χρηματοδότησης, που προορίζονται πιο άμεσα για τις επιχειρήσεις, περιλαμβάνουν τα διαρθρωτικά ταμεία και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕ). Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων στηρίζει έργα και χορηγεί δάνεια μέσω χρηματοδοτικών μεσαζόντων που εργάζονται σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.

3.    Τα διαρθρωτικά κονδύλια της ΕΕ αφορούν σημαντικά ποσά και η Ελλάδα  έχει στη διάθεσή της χωρίς να τα έχει ακόμη  χρησιμοποιήσει περίπου 12 δις ευρώ.

4.    Δυνατότητες χρηματοδότησης, μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (EIB), της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD), της Τράπεζας Εμπορίου και Ανάπτυξης Ευξείνου Πόντου (BSTDΒ), στις περιοχές της Μεσογείου, της Μ. Θάλασσας και των Δ. Βαλκανίων, καθώς και από τους Μηχανισμούς Ενίσχυσης Επενδύσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις περιοχές της Μεσογείου και των Δ. Βαλκανίων. 

5.    Χρηματοδότηση της προώθησης των προϊόντων της προβατοτροφίας από τα αντίστοιχα ταμεία της ΕΕ, διότι όπως τόνισε η Επίτροπος γεωργίας  της ΕΕ, Fischer  Boel, «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν δέχεται πολλές αιτήσεις για τα προϊόντα προβατοτροφίας, έτσι υπάρχουν δυνατότητες για τον τομέα».

6.    Το ΕΤΕΑΝ, που λειτουργεί ως χρηματοδοτικό ίδρυμα υπό την εποπτεία της Τράπεζας της Ελλάδος προωθεί νέα μέσα χρηματοοικονομικής τεχνικής, διευκολύνοντας την πρόσβαση των επιχειρήσεων σ’ αυτά, για να γίνουν ανταγωνιστικές.

7.    Το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ), απ’ όπου απομένει ακόμη να ζητηθεί μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2015 ποσό 2 δις ευρώ. Το ΕΓΤΑΑ χρηματοδοτεί επίσης τις στρατηγικές τοπικής ανάπτυξης και τις δράσεις παροχής τεχνικής υποστήριξης.

8.    Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλιείας (ΕΤΑ) της ΕΕ για την αειφόρο ανάπτυξη της αλιείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, λειτουργεί μέχρι το 2013, με συνολικό προϋπολογισμό 3,8 περίπου δις ευρώ.

9.    Προγράμματα συγχρηματοδότησης Τραπεζών με το Ταμείο Επιχειρηματικότητας του Εθνικού Ταμείου Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης - ΕΤΕΑΝ ΑΕ, για Θεματικό Τουρισμό, Αφαλάτωση, Διαχείριση απορριμμάτων, Πράσινες υποδομές, Πράσινες Εφαρμογές, Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας .

10. Η συγχρηματοδότηση από το Ταμείο Επιχειρηματικότητας του Εθνικού Ταμείου Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης ΑΕ ΕΤΕΑΝ ΑΕ και από Ελληνικές Τράπεζες για Καινοτόμα Επιχειρηματικότητα, Εφοδιαστική αλυσίδα, Τρόφιμα, Ποτά.  

11. Χρήματα που θα πρέπει να διοχετευθούν για χρηματοδότηση της ανάπτυξης από τις Τράπεζες αμέσως μετά την ανακεφαλαίωση που θα τους χορηγηθεί.

12. Εκκίνηση διεθνών διαγωνισμών, ώστε κοινοπραξίες κατασκευαστικών εταιρειών και ιδιωτών επενδυτών να αναλάβουν την εκτέλεση και συντήρηση συγχρόνων δικτύων αυτοκινητοδρόμων, λιμένων, αεροδρομίων, σταθμών και λιμένων αναψυχής, διότι οι μεταφορές και οι επικοινωνίες είναι απαραίτητες για την οικονομική ανάπτυξη. Το κόστος κατασκευής θα μπορούσε να αναληφθεί έναντι αποκλειστικής εκμετάλλευσης για μερικές  δεκαετίες.

13. Προώθηση στοχευμένων παραγωγικών δημοσίων επενδύσεων, που ταυτόχρονα θα ενισχύουν την ζήτηση, αλλά και το παραγωγικό δυναμικό της οικονομίας. Οι επενδύσεις αυτές, με την συμμετοχή και του ιδιωτικού τομέα (δυνατότητα ΣΔΙΤ, μπορούν  να συμπεριληφθούν και κοινοτικοί πόροι), θα έχουν ισχυρή θετική επίδραση στη αναθέρμανση της οικονομικής δραστηριότητας. Χρειάζονται άμεσα μέτρα ενίσχυσης του κλάδου κατασκευών, δημοσίων έργων και υποδομών

14. Κατάλληλη νομοθεσία που να δώσει δυνατότητες να λειτουργήσουν αποτελεσματικά οι ιδιωτικές εταιρείες επενδύσεων, προκειμένου να υπάρξει ένα δίκτυο πολλών εναλλακτικών επιλογών (ΕΕ, Διεθνείς Συνεργασίες, Δημόσιες Επενδύσεις, ΣΔΙΤ, Ιδιωτικές Επενδύσεις) στις δυνατότητες χρηματοδότησης της επιχειρηματικότητας, για την  βέλτιστη ανάπτυξη της οικονομίας. Τέτοιες ιδιωτικές πηγές μπορεί να είναι:

                     i.        Χρηματοδοτικά  προγράμματα επενδύσεων, ιδιωτικών τραπεζών.

                    ii.        Κεφάλαια Επιχειρηματικών Συμμετοχών (Venture Capital), με βασικό τη χρηματοδότηση νέο-ιδρυόμενων ή μικρομεσαίων μη εισηγμένων σε χρηματιστηριακή αγορά επιχειρήσεων, με συμμετοχή στο μετοχικό τους κεφάλαιο.

                   iii.        Επιχειρηματικοί Άγγελοι ( Business Angels), ιδιώτες επενδυτές που διαθέτουν κεφάλαια και επαγγελματική εμπειρία σε ένα συγκεκριμένο χώρο και χρηματοδοτούν νέους επιχειρηματίες με την μορφή μακροπρόθεσμης επένδυσης. Στην Ελλάδα αυτός ο τρόπος χρηματοδότησης  συνήθως ενδιαφέρει εύρωστους συγγενείς οι οποίοι χρηματοδοτούν ένα νεότερο μέλος της οικογένειας για να ξεκινήσει την επιχειρηματική του δραστηριότητα.

                   iv.        Θερμοκοιτίδες  Επιχειρήσεων (Business Incubators), εταιρείες οι οποίες χρηματοδοτούν νέο-ιδρυόμενες εταιρείες με προοπτικές γρήγορης ανάπτυξης, προσφέρουν χώρους και εξοπλισμό, υπηρεσίες γραμματειακής υποστήριξης, συμβουλευτικές υπηρεσίες και υποστήριξη, δίκτυα επαφών με πελάτες και προμηθευτές και σε αντάλλαγμα παίρνουν ένα ποσοστό του μετοχικού κεφαλαίου και / ή πληρωμές από την νέο ιδρυόμενη εταιρεία.

Στέλιος Φενέκος

ΚΟΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΝΗΜΟΝΙΟ

Το μόνο ερώτημα που εξακολουθεί να μένει  ουσιαστικά αναπάντητο από όλα τα πολιτικά κόμματα στην Ελλάδα είναι το δίλημμα του μνημονίου.

Οι απαντήσεις που δίνουν στο ερώτημα αυτό είναι κυρίως απαντήσεις υπεκφυγής, ή στη καλύτερη περίπτωση αόριστες και εικοτολογικές.

Η δική μας απάντηση βασίζεται σε μία αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα

Βασίζεται στο  ότι οι στόχοι του μνημονίου δεν έχουν επιτευχθεί, τα περισσότερα μεγέθη έχουν ξεφύγει τα δε μεταρρυθμιστικά μέτρα είτε προχωρούν εξαιρετικά αργά που αυτοακυρώνονται είτε δεν έχουν γίνει καθόλου.

Κατά συνέπεια το δίλημμα μνημόνιο ή όχι έχει ήδη ξεπερασθεί.

Σε λίγο θα χρειασθούμε de facto μια νέα συμφωνία για την αναδιάρθρωση του χρέους και de facto επανέναρξη των διαβουλεύσεων για νέες ρυθμίσεις, εάν θέλουμε να μείνουμε στην ευρωζώνη.

Και αυτό το αντιλαμβάνονται και οι Ευρωπαίοι εταίροι μας.

Και μάλιστα οι απαιτήσεις γαίνεται ότι θα είναι επί τα χείρω.

Τα μεγέθη επιβαρύνονται, οι στόχοι δεν επιτυγχάνονται, οι ενέργειες που έχουμε δεσμευθεί να προωθήσουμε καθυστερούν και οι δανειακές ανάγκες αντί να μειώνονται αυξάνονται,  μέσα σε αυτό το περιβάλλον αναποφασιστικότητας και ακυβερνησίας.

Η σωτηρία της χώρας μας στο σημείο αυτό που την έχει φέρει το πολιτικό κατεστημένο, δεν εξαρτάται πλέον μόνο από εμάς. Δεν είναι δυνατόν να υπάρξει Ελληνικό αυτόνομο σχέδιο ανασύνταξης της οικονομίας και ανασυγκρότησης της χώρας εάν θέλουμε να μείνουμε στο ευρώ.

Χρειαζόμαστε την Ευρώπη και κανείς δεν θα μπορούσε να ισχυρισθεί το αντίθετο.

Αντί να δείξουμε ομόνοια, ενότητα, να συσπειρωθούμε με ενότητα προσπαθειών, επιλέξαμε άκαιρες και άκαρπες εκλογικές αναμετρήσεις που επιτείνουν το πρόβλημα ακυβερνησίας.

Σε αυτήν την επανέναρξη των συζητήσεων θα πρέπει να έχουμε ενιαία φωνή, μία πανεθνική εκπροσώπηση μέσα από μια κυβέρνηση εθνικής  συνεργασίας και ενότητας προσπαθειών και να αναδιαπραγματευθούμε με τους καλύτερους δυνατούς όρους:

-          Για να διαφυλάξουμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα

-          Για να ελαφρύνουμε το κοινωνικό άχθος

-          Για να βελτιώσουμε τα εξαιρετικά επαχθή μέτρα με επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων και συγκεκριμένο προοδευτικό χρονοδιάγραμμα μεταρρυθμίσεων που να είναι εφικτό.

-          Να εντάξουμε στη διαπραγμάτευση και τα αναγκαία αναπτυξιακά μέτρα για την επανεκκίνηση και την αναθέρμανση της οικονομίας.

-          Σε αυτά να επιδιώξουμε διάθεση κοινοτικών πόρων και ταχύτερη και αποτελεσματική αξιοποίηση τους.

-          Και βέβαια να αλλάξουμε το θεσμικό περιβάλλον για διευκόλυνση των επενδύσεων.

Μόνο έτσι θα μπορούσαμε να επιτύχουμε μια ουσιαστική αναδιάρθρωση του χρέους και ελάφρυνση των επαχθών και αντικοινωνικών μέτρων του μνημονίου.

Κυβέρνηση που διαπραγματεύεται χωρίς την ισχυρή στήριξη του Ελληνικού λαού και χωρίς συναίνεση από την πλειοψηφία των πολιτικών δυνάμεων δεν θα μπορούσε να επιτύχει  αυτούς τους στόχους.

Αν συνεχίσουμε την κούφια και υπερφίαλη ρητορική εντός και εκτός Ελλάδος για εσωτερική κατανάλωση και για εντυπωσιασμό, απλά θα επιταχύνουμε την κατάρρευση.

Αυτή ήταν η θέση μας από τη πρώτη στιγμή. 
Στέλιος Φενέκος

ΙΔΡΥΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ  ΚΟΜΜΑΤΟΣ  ''ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΑΞΙΩΝ'' 
<<Ο δρόμος του μέλλοντος μας είναι στρωμένος με Αξίες>>.

Η Κοινωνία Αξιών έκανε σήμερα την ιδρυτική της διάσκεψη σε μια κατάμεστη αίθουσα με 650 άτομα στην  ΑΙΓΛΗ ΖΑΠΠΕΙΟΥ. Κεντρικός ομιλητής ήταν ο καθηγήτης  και ιδρυτής του κόμματος Δημήτρης Μπουραντάς ο οποίος ψηφίσθηκε ομόφωνα από τα μέλη ως ο πρώτος Πρόεδρος του νέου ελπιδοφόρου κόμματος.

Η ομιλία του συγκίνησε όλους για την αμεσότητα με την οποία εκφράστηκε και την ανθρώπινη διάσταση που κυριάρχησε στα λόγια του σε μια σπάνια σύμπλευση πολιτικής, τεχνοκρατικού λόγου και ανθρωπιάς. Οι αξίες είναι αυτές που χρειαζόμαστε περισσότερο από ποτέ για να διαμορφώσουμε μια νέα πολιτική αντίληψη και μια νέα πρόταση, που να έχει ως  στόχο τα αποτελέσματα των δράσεων μας για την διέξοδο της χώρας από τη βαθειά πολιτική, κοινωνική και οικονομική κρίση που βιώνουμε.

Το νεοϊδρυθέν κόμμα ‘’ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΑΞΙΩΝ’’ έρχεται να καλύψει μια μεγάλη ανάγκη της ελληνικής κοινωνίας για πολιτική με αξίες, για μια πολιτική που θα επενδύσει στο μέλλον και που θα έχει ως βασική της αρχή το εφικτό. Αξίζει να σημειωθεί ότι τόσο ο καθηγητής Δημήτρης Μπουραντάς  όσο και η προσωρινή 25μελης Διοικούσα Επιτροπή εκλέχτηκαν από την Ιδρυτική Συνδιάσκεψη  παμψηφεί. Η προσωρινή Διοικούσα Επιτροπή καλείται να οργανώσει κατάλληλα το κόμμα για να είναι έτοιμο να ανταποκριθεί σε ενδεχόμενη νέα εκλογική αναμέτρηση και να το οδηγήσει σε Πανελλήνιο Συνέδριο μέσα σε πέντε (5) μήνες απόσήμερα.

Πρόεδρος της Ιδρυτικής Συνδιάσκεψης ήταν ο πρύτανης  του ΟΠΑ Ανδρέας Κιντής , ενώ τις εργασίες παρακολούθησαν προσωπικότητες από τον , τον χώρο της παραγωγικής οικονομίας, τον επαγγελματικό και τον πανεπιστημιακό χώρο, αλλά και πολλοί απλοί πολίτες οι οποίοι παρέστησαν αναζητώντας αξιόπιστες απαντήσεις στα εκρηκτικά διλήμματα πολιτικής και διακυβέρνησης που ταλανίζουν το τόπο μας .

Η ικανοποίηση των συμμετεχόντων ήταν προφανής αφού διαπίστωσαν ότι δεν παρουσιάστηκε ένα ακόμη αρχηγικό κόμμα, με πολιτικά στερεότυπα και ανούσιες πολιτικές διακηρύξεις, αλλά ένας οργανωμένος πολιτικός  σχηματισμός, με σοβαρό ιδεολογικό υπόβαθρο στο κοινωνικό κεντρώο χώρο, με σοβαρές προτάσεις και τοποθετήσεις για τα καίρια ζητήματα της χώρας μας, όχι μόνο από τον γνωστό καθηγητή της Ηγεσίας και του μάνατζμεντ κ. Μπουραντά αλλά από το σύνολο των στελεχών  που δεν δίστασαν να απαντήσουν με σαφήνεια σε όλες τις ερωτήσεις που ετέθησαν από το απαιτητικό κοινό.

ΜΕΤΡΗΘΗΚΑΝ  ΖΥΓΙΣΘΗΚΑΝ  ΚΑΙ  ΒΡΕΘΗΚΑΝ  ΛΕΙΨOI

Τα αποτελέσματα των εκλογών έδειξαν  τεράστια άνοδο της κεντροαριστεράς, στην ουσία διατήρηση των δυνάμεων της δεξιάς, με άνοδο της ακροδεξιάς. Ο χώρος που τελικά υπέστη τη μεγαλύτερη φθορά είναι το κεντροαριστερό ΠΑΣΟΚ. Όταν τα ερμηνεύσει κανείς βασιζόμενος στα ονόματα και στους τίτλους αυτό το συμπέρασμα θα βγάλει.

Όταν όμως κάποιος εξετάσει τις πολιτικές θέσεις (όπου υπάρχουν) και τη ρητορική που ακολούθησαν τα κόμματα μέχρι σήμερα, τα συμπεράσματα φαίνεται να είναι τελείως διαφορετικά.

Πρώτα από όλα το δίλημμα μνημόνιο ή όχι και ο φόβος διακοπής της χρηματοδότησης, έκανε τους πάντες να ρίξουν τα προκαλύμματα και να τοποθετηθούν, ακυρώνοντας τις ανούσιες ρητορικές και τα αριστερά στερεότυπα. Η μόνη πολιτική δύναμη που μένει σταθερή σε θέσεις και ρητορική είναι το ΚΚΕ στη γωνιά του,  να εκφράζει με αξιοζήλευτη εμμονή και σταθερότητα τις αραχνιασμένες θέσεις του.

Το δίλημμα όμως αυτό, έκανε όλες τις άλλες πολιτικές δυνάμεις να κινηθούν δεξιότερα.

Συγκεκριμένα:

Η ‘’Δημοκρατική Αριστερά’’ είχε δείξει από την αρχή τις προθέσεις της με την Ευρωπαϊκή ρητορική και την μετριοπαθή προσέγγιση. Και όσο υπήρχαν ανοχές στο κόσμο για την Ευρωπαϊκή παρέμβαση, τη τρόικα και το πρώτο μνημόνιο, τόσο  ανέβαιναν τα ποσοστά του. Κατέρρευσε, όταν η κυβέρνηση δεν έκανε τίποτε για να συγκρατήσει την οικονομία, παρά μόνο κάποιες από τις δεσμεύσεις της ως προς το πρώτο μνημόνιο,  το οποίο στη ουσία δεν εφαρμόσθηκε ποτέ. Εάν είχε εφαρμοσθεί ,σήμερα ίσως μιλούσαμε με διαφορετικούς όρους. Ως αποτέλεσμα, ήλθε καταιγιστικά και άγαρμπα το δεύτερο μνημόνιο να ισοπεδώσει τα πάντα. Μαζί ισοπέδωσε και τη συμβιβαστική πολιτική της  ‘’Ευρωπαϊκής’’, Δημοκρατικής Αριστεράς.

Ο ‘’ΣΥΡΙΖΑ’’, αρχικά διατήρησε την αντιμνημονιακή ρητορική και την πολεμική στο πρώτο μνημόνιο.  Όσο ο κόσμος ήλπιζε ότι αυτό θα έχει αποτέλεσμα και ότι το δάνειο και οι μεταρρυθμίσεις θα μας βοηθούσαν να βγούμε από τη κρίση, ο ‘’ΣΥΡΙΖΑ’’ έβλεπε τα ποσοστά του να πέφτουν , να τίθεται ενδεχόμενα ζήτημα ακόμη και ηγεσίας.

Η εσφαλμένη ρητορική της Κυβέρνησης Παπανδρέου και της παρέας του καθώς και τα ψευδή στοιχεία που έδινε για την έξοδο από τη κρίση και τον έλεγχο του ελλείμματος,  έδωσαν ψεύτικές ελπίδες στο κόσμο και ταυτόχρονα στήριξη και πολιτικό χρόνο, ο οποίος εξαντλήθηκε βλακωδώς εις βάρος όλου του Ελληνικού λαού.

Αντίστοιχα,  αντιμνημονιακή ρητορική εξέφραζαν και η ‘’Νέα Δημοκρατία’’ και ο  ‘’ΛΑΟΣ’’.

Τότε λοιπόν, όταν η κατάσταση αποκαλύφθηκε χωρίς φτιασίδωμα, και αναγκαστήκαμε να πάμε στη κυβέρνηση Παπαδήμου, η μνημονιακή /αντιμνημονιακή  διελκυστίνδα ναι μεν έκανε τα δύο στρατόπεδα να συσπειρώνονται ένθεν και ένθεν, αλλά με λάθος πολιτική ατζέντα, σε σημείο που κάποια στιγμή φτάσαμε να μιλάμε (και αρχικά να το αποδέχονται) για συνεργασία ‘’Ανεξάρτητων Ελλήνων’’ και ‘’ΣΥΡΙΖΑ’’. Μπροστά στη κατακραυγή των ψηφοφόρων τους ανέκρουσαν πρίμα.

Μετά τις εκλογές και την πετόσφαιρα με τη ‘’καυτή’’ εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, με αρχή εκκινήσεως την αντιμνημονιακή ρητορική του ‘’ΣΥΡΙΖΑ’’ και των άλλων Δυνάμεων, είδαμε τη ρητορική να  αλλάζει σταδιακά. Οι μετεκλογικές θριαμβολογίες διακυβέρνησης άρχιζαν να ξεθωριάζουν. Η ρητορική κατά του μνημονίου και της Ευρώπης άρχισε να γίνεται λιγότερο οξεία, και να διολισθαίνουν όλοι προοδευτικά σε πιο ευρωπαϊκές και ‘’ μνημονιακές’’ θέσεις, μέχρι σημείου υποκατάστασης της ρητορικής της ‘’Δημοκρατικής Συμμαχίας’’ από το ‘’ΣΥΡΙΖΑ’’ και τελικά ουσιαστικής ταύτισης των δύο πολιτικών κομμάτων.

Αντίστοιχα βλέπουμε να ξεθωριάζει και η αντιμνημονιακή ρητορική των Ανεξάρτητων Ελλήνων και οι ‘’Ανεξάρτητοι Έλληνες’’ να βάζουν νερό στο κρασί τους και να αποδέχονται μια πιο μετριοπαθή πολιτική έναντι του μνημονίου.

Και λίγο πριν τις επερχόμενες εκλογές η ρητορική των αντιμνημονιακών, αφού κυμάνθηκε μεταξύ ακύρωσης και καταγγελίας, τελικά δείχνει να σταθεροποιείται στην αόριστη ‘’επαναδιαπραγμάτευση’’, ότι κι αν σημαίνει αυτό.

Τελικά μήπως το μνημόνιο είναι το σημείο αναφοράς για τον αυτοπροσδιορισμό των κομμάτων, ως αποτέλεσμα της ένδειας παραγωγής και έκφρασης ουσιαστικής πολιτικής  ιδεολογίας και αδυναμίας αποτελεσματικής ηγεσίας στα πραγματικά ζητήματα της χώρας;  Μήπως η ακραία  ‘’αντιμνημονιακή’’  ρητορική υπηρέτησε προς στιγμή τη ψηφοθηρία των κομμάτων και τελικά το μνημόνιο σαν μια νέα ‘’προκρούστια κλίνη’’ μετράει το μπόϊ και το βάρος  τους,  θυμίζοντάς μας τη ρήση στο πίνακα του Ρέμπραντ, ‘’μετρήθηκαν ζυγίσθηκαν και βρέθηκαν λειψοί’’ .

Στέλιος Φενέκος

Εκ της Συντονιστικής Επιτροπής της  ‘’ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΑΞΙΩΝ’’

ΟΙ ΠΑΡΕΞΗΓΗΜΕΝΟΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ....
Ένας άδικος πόλεμος εδώ και δύο χρόνια έφερε μια σημαντική μερίδα του λαού μας να αισθάνεται ντροπή για την εργασία που προσφέρει. Οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν είναι αυτό που έντεχνα τα ΜΜΕ προώθησαν χειραγωγώντας την κοινή γνώμη.
Η γραφειοκρατία και η ταλαιπωρία του κοινού στις δημόσιες υπηρεσίες δεν είναι αποτέλεσμα της αδιαφορίας των εργαζομένων στο δημόσιο αλλά του πελατειακού κράτους που έχτισαν και με πάθος συντήρησαν οι κομματάρχες που δημιούργησαν φέουδα και "συνδιοικούσες" συνδικαλιστικές ομάδες.
Η αναξιοκρατία πνίγει τους δημόσιους υπαλλήλους και η ανοργανωσιά τους εξοντώνει.
Εργάζονται σκληρά στην πλειοψηφία τους αλλά είναι αδύνατον να αλλάξουν μόνον με τον μόχθο τους τη συνολική εικόνα του αδηφάγου κρατισμού.
Αναζητούν μια άλλη Διακυβέρνηση, ένα σύγχρονο κοινωνικό κράτος για να νιώσουν περήφανοι και αυτοί για την εργασία τους, για να δουν χειροπιαστό το αποτέλεσμα της καθημερινής παραγωγής υπηρεσιών τους, για να ελευθερωθούν από τον κομματικό προϊστάμενο (δερβέναγα).
Ας τους μιλήσουμε για μια άλλη κοινωνία και ένα άλλο κράτος υπηρέτη των πολιτών.
Ας τους μιλήσουμε για την ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΑΞΙΩΝ με ΕΝΟΤΗΤΑ για την ΑΝΑΠΤΥΞΗ και τον ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ.

Κοινωνικό κράτος - νέα συμφωνία με την κοινωνία

 

Όλοι αναρωτιόμαστε ποια θα είναι η διέξοδος μετά την λαίλαπα αυτή  των περικοπών, των μειώσεων , της  αριθμολαγνείας,  της απαξίας  κυρίαρχων εννοιών και ρυθμίσεων που κατακτήθηκαν με κόπο και αγώνες τον προηγούμενο αιώνα.
Την οικονομολατρική αυτή περίοδο το μόνο που ακούμε είναι αριθμοί, οικονομικές αναλύσεις που είναι δύσκολο για τον καθένα μας να τις αντιληφθεί και ακόμη πιο δύσκολο να τις επιβεβαιώσει ει μη μόνο από την καταστροφικότητα των αποτελεσμάτων. Ακούμε έωλες οικονομικές προβλέψεις  και βλέπουμε αυτάρεσκες τηλεοπτικές παρουσίες που υποκύπτουν στην τηλεοπτική λάμψη θεωρώντας ότι καλούνται να κάνουν μία σημαντική τοποθέτηση ή πρόβλεψη και  όσο πιο έντονο είναι αυτό που εκφράζουν τόσο πιο σημαντικοί θα είναι και οι ίδιοι. Η οικονομαντεία ως εφαρμοσμένη επιστήμη στην υπηρεσία της διασποράς πανικού στον κόσμο.
Και όλοι αναρωτιόμαστε πότε θα σταματήσει αυτή η λαίλαπα, πότε θα σταματήσουμε να κατηφορίζουμε ιλιγγιωδώς, πότε θα ακούσουμε κάτι συγκροτημένο και απλά αξιόπιστο. Αναρωτιόμαστε τι θα υπάρξει μετά από την απαξίωση, ποιο θα είναι το νέο κυρίαρχο μοντέλο τουλάχιστον στην Ελλάδα.
Το άρθρο αυτό δεν θα αναλωθεί σε μακροσκελείς αναλύσεις, κουραστικές και τελικά όχι αξιοποιήσιμες. Θα προσπαθήσει να στηριχθεί  απλά σε κάποιες σκέψεις που υπάρχουν στο μυαλό όλων μας.
Το κοινωνικό κράτος δαιμονοποιήθηκε για όλα τα δεινά που υφιστάμεθα σήμερα. Είναι όμως αλήθεια αυτό; Φταίει το κοινωνικό κράτος αν οι κρατούντες το αξιοποίησαν υπέρ του προσωπικού και του κομματικού συμφέροντος; Φταίει το κοινωνικό κράτος εάν ελλείψει ελεγκτικών μηχανισμών υπάρχει εκτεταμένη φοροδιαφυγή στην χώρα μας; Εάν ελλείψει ελεγκτικών μηχανισμών και αδράνειας των δημόσιων υπηρεσιών δεκάδες χιλιάδες λαθρόβιοι απομυζούσαν τα ασφαλιστικά ταμεία με ψεύτικες συντάξεις; Για τις καταχρήσεις και τη σπατάλη του δημόσιου χρήματος; Για τις εκατοντάδες χιλιάδες προσλήψεις στο δημόσιο χωρίς να είναι αναγκαίες; Για την αναξιοκρατία στους δημόσιους οργανισμούς και υπηρεσίες; Για την απαξία της παιδείας και την υπολειτουργία του εκπαιδευτικού συστήματος; Για τη δωροληψία και την απιστία δημόσιων υπαλλήλων και λειτουργών; Για την τελική υποβάθμιση της χώρας μας και τη αναξιοπιστία της στο διεθνές περιβάλλον;
Τα αποκαλυπτικά αυτά ερωτήματα εύκολα μπορούν να απαντηθούν από τον καθένα μας.
Και βέβαια αμέσως προκύπτει η απορία. Πως θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση εάν δεν περιορίσουμε όλα αυτά τα προβλήματα με γενικευμένο αρχικά τρόπο, ο οποίος όμως αναγκαστικά βλάπτει το κοινωνικό κράτος;
Οι περισσότεροι θα συμφωνήσουμε ότι  ένα κράτος που έχει αδρανοποιήσει τους μηχανισμούς ελέγχου και τις αναγκαίες υποστηρικτικές γραφειοκρατίες είναι εξαιρετικά δύσκολο κάτω από αυτές τις συνθήκες να λειτουργήσει με τη δικαιοσύνη και ακρίβεια που χρειάζεται ώστε να μην θιγούν αυτοί που δεν έφταιγαν σε τίποτε.
Η κοινωνία όμως έχει αποδείξει την ωριμότητα της να αποδεχθεί μία πρόσκαιρη άδικη γενίκευση προκειμένου να υπάρξει μία καλύτερη λειτουργία και διαχείριση μετά. Όταν θα έχουν μαζευτεί οι σπατάλες, θα έχουν διορθωθεί τα προβλήματα και οι αρρυθμίες. Ελπίζει και φοβάται ταυτόχρονα. Φοβάται ότι όλη αυτή η άδικη διαχείριση που συμβαίνει τώρα θα παράγει μόνιμα άδικα αποτελέσματα για τις λιγότερο ισχυρές ομάδες ανθρώπων και ότι τελικά οι ανισότητες θα διογκωθούν, το κοινωνικό κράτος και οι μέριμνές του θα αποδυναμωθούν σε ένα απρόβλεπτο και δυσοίωνο μέλλον.
Τελικά προς τι όλοι αυτοί οι κόποι και τα οδυνηρά μέτρα; Ποιο θα είναι το νέο κυρίαρχο μοντέλο διακυβέρνησης στην πολύπαθη χώρα μας; Κάτι απ΄ τα παλιά, κάτι που θα μας επιβληθεί από τους ευρωπαίους εταίρους μας ή κάτι πραγματικά νέο γεννημένο στο μυαλό ενός  χαρισματικού ηγέτη;
Επειδή ο χαρισματικός ηγέτης δεν έχει εμφανισθεί ακόμη στο προσκήνιο, ούτε οι λύσεις που προσφέρουν άλλοι για μας έχουν ορίζοντα πέραν της ημερομηνίας λήξεως του επόμενου ομολόγου, και επειδή αυτό που χρειαζόμαστε περισσότερο από ποτέ είναι δράσεις, δικές μας δράσεις που να κατευθύνουν την πορεία μας σε ένα ορατό μέλλον, θα πρέπει εμείς να σφυρηλατήσουμε το νέο μοντέλο διακυβέρνησής μας, σύμφωνα με τις ιδιαιτερότητες της χώρας μας και του λαού μας.
Δεν γίνεται να αλλάξεις την χώρα και τον λαό για να εφαρμόσεις ένα μοντέλο που πέτυχε αλλού με άλλες αρχικές συνθήκες, άλλους ανθρώπους  και άλλες γεωπολιτικές συνιστώσες.
Τι έκανε την κοινωνία μας να αποδέχεται χωρίς αντίδραση όλη αυτήν την παθογένεια που περιγράφηκε με τα παραπάνω ερωτήματα; Είναι σαν να προσπαθούσε να ισορροπήσει σε μία προβληματική  κατάσταση εύθραυστης ισορροπίας.
Όπως κατά συνέπεια γίνεται άμεσα κατανοητό, το πρόβλημα σήμερα στη χώρα μας είναι κατά κύριο λόγο κοινωνικό. Η αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης είναι ζωτικής σημασίας  και πρέπει να γίνει. Όπως μία ακατάσχετη αιμορραγία σε πρώτη φάση. Άμεσα όμως πρέπει να θεραπευτούν και οι λόγοι της αιμορραγίας αυτής. Αλλιώς  ακόμη και αν αυτή αντιμετωπισθεί πρόσκαιρα, θα μπορεί κάθε στιγμή να ξαναρχίσει. Και οι λόγοι της αιμορραγίας είναι πρώτιστα κοινωνικοί.
Η ηγεσία της χώρας καλείται  να αντιμετωπίσει άμεσα και αποτελεσματικά την οικονομική κρίση. Να βάλει τάξη στην οικονομία, να εκσυγχρονίσει τις παραγωγικές διαδικασίες , να βελτιώσει την ανταγωνιστικότητα και να δημιουργήσει συνθήκες για ανάπτυξη. Ταυτόχρονα όμως θα πρέπει να ξεκινήσει την διαδικασία αναδόμησης των δημόσιων οργανισμών ώστε να είναι  στιβαροί αποτελεσματικοί και αξιόπιστοι, στελεχωμένοι  με τις κατά το δυνατόν ικανότερες ηγεσίες και τα πλέον καταρτισμένα και εργατικά στελέχη.
Αλλά το σημαντικότερο είναι ότι θα πρέπει να ξεκινήσει τη Νέα Συμφωνία με την κοινωνία.
Στο σημερινό χαοτικό περιβάλλον που έχει διαμορφωθεί είναι εξαιρετικά δύσκολο για οιαδήποτε ηγεσία να υποσχεθεί ότι θα μπορέσει να επιτύχει σύντομα αποτελέσματα. Μπορεί όμως να διαμορφώσει τις σταθερές αρχές και τις απαιτούμενες τάσεις ώστε η κοινωνία να βαδίσει με εμπιστοσύνη και συνεργατικά προς αυτή τη κατεύθυνση. Και αυτό μπορεί να γίνει μόνο με αξιόπιστες αρχές ενάσκησης της κοινωνικής πολιτικής (διότι και η οικονομική πολιτική μέρος των αναγκών της κοινωνίας είναι). Οι αρχές που θα συμφωνηθούν και θα εφαρμοσθούν είναι αυτές που θα επηρεάσουν και τις διαμορφούμενες τάσεις ανασύστασης του κράτους προς όφελος και στην υπηρεσία της κοινωνίας. Χωρίς την συναίνεση των πολιτών, την σύνταξή και κινητοποίησή τους με βάση τις αρχές αυτές,  δεν είναι δυνατόν να λειτουργήσουν ανεμπόδιστα και δημιουργικά όλες οι παραγωγικές δυνάμεις του τόπου, αφού κάθε υγιής πρωτοβουλία προσκρούει σε ανυπέρβλητα εμπόδια, που η ίδια η κοινωνία δημιουργεί,  στη προσπάθεια κάθε μέλους της να διαφυλάξει ότι είναι δυνατόν να διασωθεί.
Απαιτείται λοιπόν μία Νέα Συμφωνία με τη κοινωνία, ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο,  με παράλληλες άμεσες δράσεις ελάφρυνσης του κοινωνικού άχθους των ασθενέστερων ομάδων, που θα συνεκτιμούν την εξέλιξη του μετώπου της οικονομικής κρίσης έτσι ώστε οι αρχικές συνθήκες ανασυγκρότησης  μετά την λαίλαπα, να είναι οι ευνοϊκότερες δυνατές για την κοινωνία και για την  χώρα μας. Αλλιώς, εάν αναλωθούμε κατ΄ αποκλειστικότητα  στην αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης με όρους που τίθενται κυρίως από τα διεθνή οικονομικά επιτελεία,  οι αρχικές συνθήκες που θα διαμορφωθούν  μετά καθυστερημένα, θα είναι τέτοιες  που θα δυσχεραίνουν  την ανασύσταση ενός  δίκαιου βιώσιμου και αξιόπιστου κοινωνικού κράτους, το οποίο θα έχει υποστεί ανεπανόρθωτη και  ενδεχόμενα μη αναστρέψιμη φθορά.
* Ο κ. Στέλιος Φενέκος είναι Υποναύαρχος ε.α.

ΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΚΑΝΟΥΝ ΤΟΥΣ ΜΑΧΗΤΕΣ
Οι πολιτικές εξελίξεις είναι καταιγιστικές σε ένα ρευστό και απρόβλεπτο περιβάλλον.


Δεν είναι δυνατόν να απέχουμε από το πολιτικό γίγνεσθαι, δεδομένης της ανεπάρκειας του πολιτικού κατεστημένου να δώσει λύσεις στα προβλήματα, ώστε να αποφύγουμε τη χρεοκοπία και την έξοδο από την ευρωζώνη.

Ο βασικός λόγος για τη συμμετοχή μας είναι, ότι πλέον όλοι οι Έλληνες πρέπει να αντισταθούμε στις ύπουλες και καταστροφικές μεθοδεύσεις του πολιτικού κατεστημένου για τη νομή της εξουσίας, εις βάρος της χώρας μας. Εάν δεν ξεκινήσουν οι συνεχείς μάχες, σε όλα τα ζητήματα και σε κάθε ευκαιρία για την αποκαθήλωσή του και όλοι μας περιμένουμε τη μία και αποφασιστική μάχη, κινδυνεύουμε, όταν θα έλθει αυτή η ώρα, για αυτή τη μάχη, να είμαστε κάποιοι άτολμοι συμβιβασμένοι, που θα εξαντλούμαστε στη κριτική και τίποτε περισσότερο.

Ξεκινάμε τον αγώνα για να ακουστεί η φωνή μας, δυνατή με πάθος και επιχειρήματα. Μπαίνουμε στην εκλογική αντιπαράθεση γιατί οι αγώνες προσθέτουν αξία στους μαχητές. Μπαίνουμε γιατί ο στόχος μας δεν είναι μόνο τα ποσοστά, αλλά να ενωθούμε όλοι οι Έλληνες, να αντιτάξουμε τη λογική μας στο παραλογισμό και τη καταστροφή που μας οδηγούν οι ηγετίσκοι και οι λαϊκιστές.

Έχουμε θέσεις, πρόγραμμα, πολιτική και ανθρώπους να προτάξουμε. Αυτή τη στιγμή περισσότερο από ποτέ απαιτείται ενότητα προσπαθειών. Άλλωστε εδώ και καιρό με την ανοικτή επιστολή μας στην ιστοσελίδα μας, αυτό διακηρύσσουμε.

Και σε τέτοιους αγώνες, μόνο η ενότητα προσπαθειών, η αποφασιστικότητα και η εμμονή στο σκοπό μπορούν να έχουν αποτέλεσμα και όχι οι προσωπικές φιλοδοξίες και οι συνεχείς αντεγκλήσεις. Κάποτε όλα αυτά τελειώνουν έναντι ενός υπέρτερου σκοπού. Να ενώσουμε τις προσπάθειες μας για να σώσουμε τη χώρα μας.

Ελπίζουμε στον ευγενή αυτό σκοπό να είστε μαζί μας.

Κοινωνία Αξιών

ΕΝΑ ΤΣΙΓΑΡΟ ΔΡΟΜΟΣ ΑΠΟ ΤΟ  ΜΝΗΜΟΝΙΟ

Τα αποτελέσματα των εκλογών έδειξαν  τεράστια άνοδο της κεντροαριστεράς, στην ουσία διατήρηση των δυνάμεων της δεξιάς, με άνοδο της ακροδεξιάς. Ο χώρος που τελικά υπέστη τη μεγαλύτερη φθορά είναι το κεντροαριστερό ΠΑΣΟΚ. Όταν τα ερμηνεύσει κανείς βασιζόμενος στα ονόματα και στους τίτλους αυτό το συμπέρασμα θα βγάλει.

Όταν όμως κάποιος εξετάσει τις πολιτικές θέσεις (όπου υπάρχουν) και τη ρητορική που ακολούθησαν τα κόμματα μέχρι σήμερα, τα συμπεράσματα φαίνεται να είναι τελείως διαφορετικά.

Πρώτα από όλα το δίλημμα μνημόνιο ή όχι και ο φόβος διακοπής της χρηματοδότησης, έκανε τους πάντες να ρίξουν τα προκαλύμματα και να τοποθετηθούν, ακυρώνοντας τις ανούσιες ρητορικές και τα αριστερά στερεότυπα. Η μόνη πολιτική δύναμη που μένει σταθερή σε θέσεις και ρητορική είναι το ΚΚΕ στη γωνιά του,  να εκφράζει με αξιοζήλευτη εμμονή και σταθερότητα τις αραχνιασμένες θέσεις του.

Το δίλημμα όμως αυτό, έκανε όλες τις άλλες πολιτικές δυνάμεις να κινηθούν δεξιότερα.

Συγκεκριμένα:

Η Δημοκρατική Αριστερά είχε δείξει από την αρχή τις προθέσεις της με την Ευρωπαϊκή ρητορική και την μετριοπαθή προσέγγιση. Και όσο υπήρχαν ανοχές στο κόσμο για την Ευρωπαϊκή παρέμβαση, τη τρόικα και το πρώτο μνημόνιο, τόσο  ανέβαιναν τα ποσοστά του. Κατέρρευσε, όταν η κυβέρνηση δεν έκανε τίποτε για να συγκρατήσει την οικονομία, παρά μόνο κάποιες από τις δεσμεύσεις της ως προς το πρώτο μνημόνιο,  το οποίο στη ουσία δεν εφαρμόσθηκε ποτέ. Εάν είχε εφαρμοσθεί ,σήμερα ίσως μιλούσαμε με διαφορετικούς όρους. Ως αποτέλεσμα, ήλθε καταιγιστικά και άγαρμπα το δεύτερο μνημόνιο να ισοπεδώσει τα πάντα. Μαζί ισοπέδωσε και τη συμβιβαστική πολιτική της  ‘’Ευρωπαϊκής’’, Δημοκρατικής Αριστεράς.

Ο Σύριζα, αρχικά διατήρησε την αντιμνημονιακή ρητορική και την πολεμική στο πρώτο μνημόνιο.  Όσο ο κόσμος ήλπιζε ότι αυτό θα έχει αποτέλεσμα και ότι το δάνειο και οι μεταρρυθμίσεις θα μας βοηθούσαν να βγούμε από τη κρίση, ο ΣΥΡΙΖΑ έβλεπε τα ποσοστά του να πέφτουν , να τίθεται ενδεχόμενα ζήτημα ακόμη και ηγεσίας.

Η εσφαλμένη ρητορική της Κυβέρνησης Παπανδρέου και της παρέας του καθώς και τα ψευδή στοιχεία που έδινε για την έξοδο από τη κρίση και τον έλεγχο του ελλείμματος,  έδωσαν ψεύτικές ελπίδες στο κόσμο και ταυτόχρονα στήριξη και πολιτικό χρόνο, ο οποίος εξαντλήθηκε βλακωδώς εις βάρος όλου του Ελληνικού λαού.

Αντίστοιχα,  αντιμνημονιακή ρητορική εξέφραζαν και η Νέα Δημοκρατία και το  ΛΑΟΣ.

Τότε λοιπόν, όταν η κατάσταση αποκαλύφθηκε χωρίς φτιασίδωμα, και αναγκαστήκαμε να πάμε στη κυβέρνηση Παπαδήμου, η μνημονιακή /αντιμνημονιακή  διελκυστίνδα ναι μεν έκανε τα δύο στρατόπεδα να συσπειρώνονται ένθεν και ένθεν, αλλά με λάθος πολιτική ατζέντα, σε σημείο που κάποια στιγμή φτάσαμε να μιλάμε (και αρχικά να το αποδέχονται) για συνεργασία Ανεξάρτητων Ελλήνων και Σύριζα. Μπροστά στη κατακραυγή των ψηφοφόρων τους ανέκρουσαν πρίμα.

Τώρα μετά τις εκλογές και την πετόσφαιρα με τη ‘’καυτή’’ εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, με αρχή εκκινήσεως την αντιμνημονιακή ρητορική του Σύριζα και των άλλων Δυνάμεων, είδαμε τη ρητορική να  αλλάζει σταδιακά. Οι μετεκλογικές θριαμβολογίες διακυβέρνησης άρχιζαν να ξεθωριάζουν. Η ρητορική κατά του μνημονίου και της Ευρώπης άρχισε να γίνεται λιγότερο οξεία, και να διολισθαίνουν όλοι προοδευτικά σε πιο ευρωπαϊκές και ‘’ μνημονιακές’’ θέσεις, μέχρι σημείου υποκατάστασης της ρητορικής της Δημοκρατικής Συμμαχίας από το Σύριζα και τελικά ουσιαστικής ταύτισης των δύο πολιτικών κομμάτων.

Αντίστοιχα βλέπουμε να ξεθωριάζει και η αντιμνημονιακή ρητορική των Ανεξάρτητων Ελλήνων και ο κ. Καμένος να βάζει νερό στο κρασί του και να αποδέχεται μια πιο μετριοπαθή πολιτική έναντι του μνημονίου.

Τελικά μήπως το μνημόνιο είναι το νέο κέντρο, ως αποτέλεσμα ένδειας παραγωγής και έκφρασης ουσιαστικής πολιτικής  ιδεολογίας από τα κόμματα;  Μήπως το μνημόνιο κατ’ αντιστοιχία, καθορίζει πόσο κεντροαριστερά ή κεντροδεξιά κινούνται τα πολιτικά κόμματα; Και τελικά μήπως η απομάκρυνση τους από αυτό είναι ‘’ένα τσιγάρο δρόμος’’;  

Στέλιος Φενέκος

Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΑΞΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ  ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΑΡΙΣΤΕΡΟΥ ΧΩΡΟΥ

Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΑΞΙΩΝ μετά από το αδιέξοδο των διαβουλεύσεων μεταξύ των πολιτικών κομμάτων για μια κυβέρνηση οικουμενική,  προκειμένου να διασωθεί η χώρα, διαπιστώνει την ανάγκη να προτάξει τις ακόλουθες σκέψεις.

Η εκλογές ανάδειξαν την αμφισβήτηση των ψηφοφόρων στα δύο μεγάλα κόμματα, με ταυτόχρονη άνοδο των κομμάτων της αριστεράς, αλλά και της άκρας δεξιάς.

Θα μπορούσε κάποιος να εξαντληθεί σε μακροσκελείς αναλύσεις για τα αποτελέσματα αυτά και τη σύσταση του εκλογικού σώματος που ψήφισε με αυτό τον τρόπο.

Δεν θα αναλωθούμε σε τέτοιες αναλύσεις. Θα επικεντρωθούμε στο προφανές. Ότι ο πάλαι ποτέ ισχυρός κεντροαριστερός χώρος είναι σήμερα ορφανός, όχι μόνο γιατί τον έχουν απογοητεύσει οι ηγεσίες, τα πρόσωπα και οι πρακτικές, αλλά κυρίως διότι οι ηγέτες και οι ιδεολογικοί… ‘’ινστρούχτορες’’… της  κεντροαριστεράς, δεν κατάφεραν να εξελίξουν την πολιτική της, να εκσυγχρονίσουν τις ιδέες και τις θέσεις που πρέπει να εκφράζει, με αποτέλεσμα οι ταχύτατες εξελίξεις σε παγκόσμιο  και Ευρωπαϊκό επίπεδο, οι ανάγκες της κοινωνίας, το ανερχόμενο βιωτικό και εκπαιδευτικό επίπεδο του λαού να την ξεπεράσουν. Τα στερεότυπα πλέον και οι φθαρμένες  αριστερές  κοινοτυπίες  δεν ανταποκρίνονται στις ανάγκες αυτές, ούτε πείθουν για την καθαρότητα των ιδεών και για την αποτελεσματικότητα τους.

Αντί η κεντροαριστερά να αντιληφθεί το νέο επιχιερηματικό/εργασιακό περιβάλλον και πως αυτό εξελίσσεται, τις σχέσεις οικονομίας κράτους και κοινωνίας σε ένα ταχύτατα μεταβαλλόμενο παγκοσμιοποιημένο σύστημα, τις νέες παραγωγικές διεργασίες, τα νέα μοντέλα παραγωγής και κατανάλωσης, έμεινε στα στείρα στερεότυπα μιας ανούσιας αριστερής ρητορικής, εγκλωβισμένη στο κρατισμό, στις συντεχνίες, στα μικροκομματικά συμφέροντα, στις υστερόβουλες συνδικαλιστικές πρακτικές και στις χαριστικές κοινωνικές παροχές ,σε βάρος όλου του Ελληνικού Λαού. Εκατοντάδες χιλιάδες ψεύτες και λωποδύτες νέμονται για δεκαετίες τους πόρους του δημοσίου και τις κοινωνικές παροχές, με την ανοχή των κυβερνήσεων και υπό τη προστασία των συνδικαλιστικών συμφερόντων.

Εκτός από το ότι όλες αυτές οι αδικίες θα πρέπει να αποκατασταθούν άμεσα, θα πρέπει να αποκατασταθεί και η χαμένη τιμή της κεντροαριστεράς.  Γιατί στο όνομα αυτής έδρασαν όλοι αυτοί οι παρασιτικοί και συμφεροντολογικοί οργανισμοί, σφετεριζόμενοι τις ιδέες της και διαστρεβλώνοντας τες, καπηλευόμενοι τη ταυτότητα της και απομυζώντας τους κοινωνικούς πόρους, σε βάρος της τίμιας κοινωνίας της εργασίας, του ιδρώτα, της παραγωγής, της ουσιαστικής παιδείας και της πραγματικής προόδου.

Η κεντροαριστερά  θα πρέπει να αναγεννηθεί. Αλλά με νέα πρόσωπα και νέες πρακτικές. Αυτοί που απέτυχαν, είναι καιρός να αφήσουν τους θώκους τους και να ενισχύσουν τις υγιείς δυνάμεις της κεντροαριστεράς να διαμορφώσουν τη νέα ιδεολογία. Μια ιδεολογία που να βασίζεται στη δίκαιη προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στις  συμμετοχικές δημοκρατικές διαδικασίες, στις  υγιείς παραγωγικές δυνάμεις του λαού, στη δίκαιη ανακατανομή του εισοδήματος με ένα δίκαιο για όλους φορολογικό σύστημα, στην εξισορρόπηση των βαρών, στη σωστή και τίμια κοινωνική πολιτική που να προάγει τη κοινωνική ευημερία και στην πραγματική ενίσχυση της τοπικής αυτοδιοίκησης,.

Θέλουμε μια σύγχρονη πολιτική  ιδεολογία που να δώσει πάλι όραμα στο κεντροαριστερό χώρο, να αναγεννηθεί και να αποτελέσει μια δύναμη ουσιαστικής μεταρρύθμισης για μια Ευρωπαϊκή Ελλάδα με σχέσεις ισοτιμίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και στο κόσμο όλο, που το κράτος θα είναι υπηρέτης της κοινωνίας και της οικονομίας, θα καταπολεμήσει τους κοινωνικούς αποκλεισμούς και θα έχει ως πρόταγμα την κοινωνική ευημερία.

Στη προσπάθεια αυτή προτείνουμε την σύσταση μιας ‘’Επιτροπής για την Αναγέννηση της Κεντροαριστεράς’’  αποτελούμενη από προσωπικότητες κοινής αποδοχής που δεν θα βαρύνονται με την αποτυχία των προηγουμένων χρόνων, οι οποίοι  με την αξιοποίηση των  σύγχρονων μέσων και των δικτυακών δυνατοτήτων, μέσα από  ριζοσπαστικές, δυναμικές πολιτικές και κοινωνικές ζυμώσεις, θα επιτύχουν την ιδεολογική ομογενοποίηση και Αναγέννηση αυτού του πλέον υγιούς, δημιουργικού και παραγωγικού χώρου της Ελληνικής κοινωνίας.

Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΑΞΙΩΝ τάσσεται πρωτεργάτης σε αυτή τη προσπάθεια, της Αναγέννησης μιας σύγχρονης  Κεντροαριστερής ιδεολογίας.

ΑΝΟΙΚΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΗΣ ''ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΑΞΙΩΝ'' ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΓΚΗ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

Οι εκλογές που έγιναν έχουν οδηγήσει τη χώρα σε κυβερνητικό αδιέξοδο. Η θέση της Κοινωνίας Αξιών στο αδιέξοδο αυτό βασίζεται στη σκέψη ότι η χώρα μας σήμερα περισσότερο από ποτέ χρειάζεται διευρυμένα σχήματα κυβερνητικής συνεργασίας. Μόνο με ενότητα και συνεργασία είναι δυνατόν να αντιμετωπισθούν τα αποτελέσματα της οικονομικής κρίσης και των δεσμεύσεων των μνημονίων.

Αντί για αυτό βιώνουμε την εγωιστική διάθεση των αρχηγών των κομμάτων να εξακολουθούν να ηγούνται σε πολιτικά σχήματα κατακερματισμένα, που αδυνατούν  να κατανοήσουν και να ανταποκριθούν στις ανάγκες και τις προσδοκίες του Ελληνικού Λαού, μετρώντας φιλάργυρα τις ψήφους που υπολείπονται, χωρίς την ικανότητα και το σθένος να εκφράσουν μια ολοκληρωμένη πρόταση διακυβέρνησης της χώρας. Αντιμετωπίζουν τη κυβερνητική εντολή αυτάρεσκα στην αρχή, βλέποντας όμως τις απαιτήσεις που υπάρχουν από τον Ελληνικό Λαό και την Ευρωπαϊκή Ένωση, τη διαχειρίζονται σαν μια «καυτή πατάτα» που όσο πιο γρήγορα τη μεταβιβάσουν στον άλλο τόσο πιο ανακουφισμένοι θα νοιώσουν.

Κύριοι , εσείς που είστε υπεύθυνοι αυτής της καταστροφής

ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ ΛΟΓΙΚΕΥΘΕΙΤΕ

Έχετε να επιλέξετε μεταξύ της υπεύθυνης θέσης να παραδεχθείτε την αδυναμία σας και να αποχωρήσετε επιτέλους από τα αχυρένια οχυρά σας ή να αντιληφθείτε τη δυσκολία της κατάστασης, να αφήσετε τους εγωισμούς στην άκρη  και να επιδιώξετε τη ευρεία συνεργασία, μήπως και προλάβουμε να σταματήσουμε την συνεχή διολίσθηση και σώσουμε τη πατρίδα μας.

ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΙΕΣ

Μην ελπίζετε ότι οι νέες εκλογές στις οποίες σέρνετε τη χώρα θα σας δώσουν διέξοδο ή θα μπορέσετε να καλύψετε τις εγκληματικές σας ευθύνες.

ΤΩΡΑ ΕΙΝΑΙ Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ, ΤΗΣ ΟΜΟΝΟΙΑΣ, ΤΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ,

εάν θέλουμε να διατηρήσουμε την Ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας και αν μας ενδιαφέρει να προστατεύσουμε το μέλλον της.

Όποιες ιδεολογικές διαφορές και αν υπάρχουν, επικεντρώνονται πλέον όχι στο δίλημμα μνημόνιο ή αντιμνημόνιο, αλλά Ευρώπη ή απομόνωση και οπισθοδρόμηση.

ΕΧΟΥΜΕ ΕΥΘΥΝΗ ΠΛΕΟΝ ΟΛΟΙ μας, όχι μόνο εσείς, αλλά και εμείς που δεν υψώνουμε επιτακτικά τη φωνή μας.

ΣΥΝΕΛΘΕΤΕ,

έστω και τη τελευταία στιγμή.

Η ‘’ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΑΞΙΩΝ’’ είχε δηλώσει πριν από τις εκλογές ότι η προσφυγή στις κάλπες ήταν εξαιρετικά ανεύθυνη πράξη και δυστυχώς επιβεβαιώθηκε με μαθηματική ακρίβεια.

Τώρα όμως δεν δικαιούται να μείνει κανένας εκτός των καταιγιστικών εξελίξεων. Δεν θέλουμε Πόντιους Πιλάτους, θέλουμε δράσεις, έκφραση θέσεων, συμμετοχή και πάνω από όλα ενότητα.

Για όλους αυτούς τους λόγους δηλώνουμε ότι η πρώτη επιλογή της ‘’ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΑΞΙΩΝ’’ είναι η ενότητα προσπαθειών που θα οδηγήσει σε μία  Οικουμενική Κυβέρνηση με ένα και μόνο στόχο, την αποφυγή της ολοκληρωτικής χρεοκοπίας της χώρας.  Σε περίπτωση που δεν επικρατήσει η λογική και η αγάπη για τη πατρίδα μας, η ‘’ΚΟΙΝΩΝΙΑ των  ΑΞΙΩΝ’’ θα πρέπει να συμμετάσχει με όλες τις δυνάμεις της στη προσπάθεια απαλλαγής από το αυτάρεσκο, εγωιστικό και ανίκανο πολιτικό κατεστημένο.

ΑΝΟΙΚΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΗΣ ‘’ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΑΞΙΩΝ ‘’ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΓΚΗ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

Οι εκλογές που έγιναν έχουν οδηγήσει τη χώρα σε κυβερνητικό αδιέξοδο. Η θέση της Κοινωνίας Αξιών στο αδιέξοδο αυτό βασίζεται στη σκέψη ότι η χώρα μας σήμερα περισσότερο από ποτέ χρειάζεται διευρυμένα σχήματα κυβερνητικής συνεργασίας. Μόνο με ενότητα και συνεργασία είναι δυνατόν να αντιμετωπισθούν τα αποτελέσματα της οικονομικής κρίσης και των δεσμεύσεων των μνημονίων.

Αντί για αυτό βιώνουμε την εγωιστική διάθεση των αρχηγών των κομμάτων να εξακολουθούν να ηγούνται σε πολιτικά σχήματα κατακερματισμένα, που αδυνατούν  να κατανοήσουν και να ανταποκριθούν στις ανάγκες και τις προσδοκίες του Ελληνικού Λαού, μετρώντας φιλάργυρα τις ψήφους που υπολείπονται, χωρίς την ικανότητα και το σθένος να εκφράσουν μια ολοκληρωμένη πρόταση διακυβέρνησης της χώρας. Αντιμετωπίζουν τη κυβερνητική εντολή αυτάρεσκα στην αρχή, βλέποντας όμως τις απαιτήσεις που υπάρχουν από τον Ελληνικό Λαό και την Ευρωπαϊκή Ένωση, τη διαχειρίζονται σαν μια «καυτή πατάτα» που όσο πιο γρήγορα τη μεταβιβάσουν στον άλλο τόσο πιο ανακουφισμένοι θα νοιώσουν.

                        Κύριοι , εσείς που είστε υπεύθυνοι αυτής της καταστροφής,

                                               ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ ΛΟΓΙΚΕΥΘΕΙΤΕ

Έχετε να επιλέξετε μεταξύ της υπεύθυνης θέσης να παραδεχθείτε την αδυναμία σας και να αποχωρήσετε επιτέλους από τα αχυρένια οχυρά σας ή να αντιληφθείτε τη δυσκολία της κατάστασης, να αφήσετε τους εγωισμούς στην άκρη  και να επιδιώξετε τη ευρεία συνεργασία, μήπως και προλάβουμε να σταματήσουμε την συνεχή διολίσθηση και σώσουμε τη πατρίδα μας.

                                        ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΙΕΣ

Μην ελπίζετε ότι οι νέες εκλογές στις οποίες σέρνετε τη χώρα θα σας δώσουν διέξοδο ή θα μπορέσετε να καλύψετε τις εγκληματικές σας ευθύνες.

          ΤΩΡΑ ΕΙΝΑΙ Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ, ΤΗΣ ΟΜΟΝΟΙΑΣ, ΤΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ,

εάν θέλουμε να διατηρήσουμε την Ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας και αν μας ενδιαφέρει να προστατεύσουμε το μέλλον της.

Όποιες ιδεολογικές διαφορές και αν υπάρχουν, επικεντρώνονται πλέον όχι στο δίλημμα μνημόνιο ή αντιμνημόνιο, αλλά Ευρώπη ή απομόνωση και οπισθοδρόμηση.

ΕΧΟΥΜΕ ΕΥΘΥΝΗ ΠΛΕΟΝ ΟΛΟΙ μας, όχι μόνο εσείς, αλλά και εμείς που δεν υψώνουμε επιτακτικά τη φωνή μας.

                                                      ΣΥΝΕΛΘΕΤΕ,

                                         έστω και τη τελευταία στιγμή.

Η ‘’ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΑΞΙΩΝ’’ είχε δηλώσει πριν από τις εκλογές ότι η προσφυγή στις κάλπες ήταν εξαιρετικά ανεύθυνη πράξη και δυστυχώς επιβεβαιώθηκε με μαθηματική ακρίβεια.

Τώρα όμως δεν δικαιούται να μείνει κανένας εκτός των καταιγιστικών εξελίξεων. Δεν θέλουμε Πόντιους Πιλάτους, θέλουμε δράσεις, έκφραση θέσεων, συμμετοχή και πάνω από όλα ενότητα.

Για όλους αυτούς τους λόγους δηλώνουμε ότι η πρώτη επιλογή της ‘’ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΑΞΙΩΝ’’ είναι η ενότητα προσπαθειών που θα οδηγήσει σε μία  Οικουμενική Κυβέρνηση με ένα και μόνο στόχο, την αποφυγή της ολοκληρωτικής χρεοκοπίας της χώρας.  Σε περίπτωση που δεν επικρατήσει η λογική και η αγάπη για τη πατρίδα μας, η ‘’ΚΟΙΝΩΝΙΑ των  ΑΞΙΩΝ’’ θα πρέπει να συμμετάσχει με όλες τις δυνάμεις της στη προσπάθεια απαλλαγής από το αυτάρεσκο, εγωιστικό και ανίκανο πολιτικό κατεστημένο.

Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΜΑΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ

Η ‘’ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΑΞΙΩΝ για Ενότητα, Ανάπτυξη, Πολιτισμό’’, εκπροσωπεί τον Κοινωνικό Κεντρώο χώρο, που στη πολιτική θεωρία εκφράζεται με την έννοια του κοινωνικού φιλελευθερισμού (social liberalism-center, center left).

Προωθεί με τη δράση του τις αξίες της Δημοκρατίας, της ελευθερίας, των ανθρώπινων δικαιωμάτων και των δικαιωμάτων του πολίτη, της κοινωνικής δικαιοσύνης, της ισονομίας, της ισότητας ευκαιριών και της κοινωνικής αλληλεγγύης, με σκοπό την κοινωνική ευημερία.

Aποστολή μας είναι η ανασυγκρότηση της χώρας, η οικονομική, κοινωνική, πολιτισμική και οικολογική ανάπτυξη, η κοινωνική συνοχή και η ευημερία του συνόλου της κοινωνίας, η ισότιμη συμμετοχή μας στον ευρωπαϊκό χώρο, στηριζόμενοι σε διαχρονικές αξίες, στο δυναμισμό και στα θετικά στοιχεία του ελληνισμού και με όραμα για το μέλλον της χώρας μας.

Επιδίωξη μας είναι να εξασφαλίσουμε αποτελεσματικούς θεσμούς Δημοκρατίας, ένα κράτος υπηρέτη της κοινωνίας και της ανάπτυξης, την χρηστή και αποτελεσματική διακυβέρνηση με ανθρώπους που έχουν τη βούληση, το ήθος, τις αξίες και τις ικανότητες. Αξιοποιώντας τις θεμελιώδεις αρχές της Δημοκρατίας που γεννήθηκε στα χώρα μας και συνθέτοντας τις υποδειγματικές πρακτικές των δημοκρατικά προηγμένων χωρών, επιδιώκουμε να δημιουργήσουμε μια Δημοκρατία Συμμετοχής, πρότυπο για τους άλλους λαούς, που να μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τα προβλήματα της χώρας και ταυτόχρονα τις προκλήσεις του ευρωπαϊκού και του παγκόσμιου περιβάλλοντος.

Σ’ αυτήν την ανάγκη ανταποκρινόμαστε ως ενεργοί πολίτες, αναλαμβάνοντας πρωτοβουλία για την ίδρυση της ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΑΞΙΩΝ και την υλοποίηση του οράματος μας για τη χώρα μας.

Η «ΚΟΙΝΩΝΙΑ  ΑΞΙΩΝ» ΓΙΑ ΤΑ ΕΚΛΟΓΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ 6ης ΜΑΪΟΥ

Ο λαός τράβηξε το σχοινί και οι ακροβάτες έπεσαν.

Η «Κοινωνία Αξιών» από την αρχή αρνήθηκε να συμμετάσχει στις εκλογές αυτές του παραλόγου και του οπορτουνισμού.

Οι πρωτεργάτες της χρεωκοπίας με τις ξεπερασμένες αντιλήψεις τους χρεοκόπησαν πλέον και τα ίδια  τους τα κόμματα. Ελπίζουμε ότι οι καταστροφικές επιλογές τους δεν θα φέρουν περισσότερα δεινά στον τόπο μας.

Η αποσύνθεση του παλιού πολιτικού συστήματος αποτελεί πλέον αδήριτη ανάγκη για τις υγιείς πολιτικές δυνάμεις να δουλέψουμε για μια Ελλάδα ελπίδας, ανάπτυξης και αξιών.

Η «Κοινωνία Αξιών» θα συμμετάσχει με όλες τις δυνάμεις  της σ’αυτό τον αγώνα.

                          

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η κοινωνική πολιτική είναι συνυφασμένη με τον πολιτισμό της χώρας μας, σε όλες τις πτυχές της οικονομικής, της κοινωνικής και της πολιτικής ζωής. Με την διαμεσολάβηση του κράτους κοινωνικής ευημερίας ενισχύεται η κοινωνική πρόνοια, η κοινωνική αλληλεγγύη και η καθώς και η κοινωνική συναίνεση, παράγοντες που είναι αναγκαίοι περισσότερο από ποτέ σήμερα στη χώρα μας για την αντιμετώπιση των επαχθών αποτελεσμάτων της οικονομικής κρίσης.  

Η κοινωνική πολιτική και το κοινωνικό κράτος θα πρέπει να έχουν ως σκοπό τους την κοινωνική ευημερία , δηλαδή τη βελτίωση της καθημερινής ζωής των ανθρώπων και την δημιουργία συναινετικών κοινωνικών συνθηκών, σε συνδυασμό με ελεγκτικούς εξισορροπιστικούς μηχανισμούς των τάσεων αυτονόμησης της ελεύθερης ανταγωνιστικής αγοράς. Δηλαδή μία σωστά δομημένη κοινωνική πολιτική, εγγυάται τις συνθήκες κοινωνικής συνοχής και ισορροπίας εντός των οποίων η οικονομία της ελεύθερης αγοράς γίνεται περισσότερο αποτελεσματική. Όμως, μία τέτοια πολιτική, που να προβάλει οικονομική ανάπτυξη και κοινωνικό χαρακτήρα ταυτόχρονα, εμφανίζει μία εγγενή αντίφαση. Ενώ αποσκοπεί στο να βελτιώσει την καθημερινή ζωή των πολιτών, αναδιανέμοντας «κοινωνικά αγαθά» για κοινωνική ευημερία, την ίδια στιγμή οργανώνει και εγγυάται τη διευρυμένη αναπαραγωγή των ανταγωνιστικών σχέσεων εκμετάλλευσης της ελεύθερης οικονομίας.

Η κοινωνική πολιτική πρέπει να περιλαμβάνει δύο ομάδες δραστηριοτήτων:

α) Παροχή κοινωνικών υπηρεσιών προς τους πολίτες, όπως η κοινωνική ασφάλιση, η υγεία, η κοινωνική πρόνοια, η εκπαίδευση, η στέγαση. Αυτές μπορεί να εκφράζονται σε χρήμα, (π.χ. συντάξεις κλπ) και σε είδος, δωρεάν ή με συμβολική τιμή (π.χ. Δωρεάν παιδεία, Εθνικό Σύστημα Υγείας κλπ.).

β) Νομοθετικές ρυθμίσεις ατομικών/ ιδιωτικών δραστηριοτήτων  που αφορούν άμεσα συνθήκες ζωής και δημόσια αγαθά (π.χ. περιβάλλον, επιχειρηματικές δραστηριότητες, ατομικές συμπεριφορές). Παραδείγματα οι περιβαλλοντικές υποχρεώσεις της βιομηχανίας και των επιχειρήσεων,  οι πολεοδομικοί κανονισμοί, η νομοθεσία περί υποχρεωτικής βασικής εκπαίδευσης, η εργατική νομοθεσία, κλπ.

Η χρηματοδότηση του κοινωνικού κράτους

Η χρηματοδότηση της κοινωνικής μέριμνας ενός κράτους κοινωνικής ευημερίας γίνεται με την εκμετάλλεσυη των παρακάτω πηγών χρηματοδότησης:

α) Φορολογία: επιφορτίζεται με το μεγαλύτερο μέρος χρηματοδότησης σε όλες τις χώρες, με την άμεση φορολογία στα εισοδήματα, αλλά και την έμμεση φορολογία (ΦΠΑ, ΦΑΠ, κάθε μορφής φόροι και εισφορές, δασμοί, δημοτικά τέλη, κ.λπ).

β) Αμοιβές από την παροχή κοινωνικών υπηρεσιών: Τα έσοδα από τις παροχές κοινωνικών υπηρεσιών όπου αυτές χρεώνονται και από πώληση κρατικών υπηρεσιών, όπως είναι η εκμετάλλευση της δημόσιας περιουσίας, οι συμμετοχές και οι  χρεώσεις σε υπηρεσίες υγείας, κλπ.

γ) Κρατικός ή άλλος Δανεισμός: Ο δανεισμός μπορεί να έχει την μορφή κρατικού δανεισμού, τραπεζικού, η με την μορφή ομολόγων, με εγγυητή συνήθως το Δημόσιο, στο βαθμό που υπάρχει άνοιγμα το οποίο δεν μπορούν να πληρώσουν οι άλλες δύο μορφές χρηματοδότησης.  

Εδώ ακριβώς ανακύπτει ένα κρίσιμο ερώτημα για την βιωσιμότητα των κοινωνικών παροχών. Γιατί και σε πιο βαθμό το κόστος χρηματοδότησης των αγαθών και υπηρεσιών που παρέχει το κράτος να το επιφορτίζεται ο χρήστης (αυτός που απολαμβάνει τις παροχές) ή αναλογικά με τις οικονομικές δυνατότητες ενός εκάστου η κοινωνία ως σύνολο.

Δηλαδή όπως στα αγαθά που παράγει ο ιδιωτικός τομέας υπάρχει κάποιο στοιχείο κοινωνικού οφέλους ή κοινωνικού κόστους, έτσι και στα αγαθά που παρέχονται από το κράτος υπάρχει κάποιο ιδιωτικό όφελος σε αυτούς που τα καταναλώνουν, άρα θα έπρεπε αφού ωφελούνται περισσότερο από τους άλλους που δεν τα καταναλώνουν να επιβαρύνονται και περισσότερο.

Ο αντίλογος πάνω στον οποίο στηρίχθηκε το κοινωνικό κράτος είναι ότι πρέπει να κατανέμει τα δημόσια αγαθά όχι με βάση την αγοραστική δύναμη των πολιτών, αλλά με βάση τις ανάγκες τους. Επίσης, πρέπει να κατανέμει το κόστος των παρεχόμενων υπηρεσιών όχι με βάση το όφελος που αποκτούν οι πολίτες από την παροχή τους αλλά με βάση τη φοροδοτική τους ικανότητα.

Κοινωνική ασφάλιση.

Η κοινωνική ασφάλιση και ο χαρακτήρας της, εξαρτάται από τη φιλοσοφία του ασφαλιστικού συστήματος, την οργάνωση και την αποτελεσματικότητα λειτουργίας του. Υπάρχουν δύο σημαντικά ζητήματα για την αποτελεσματικότητα και την ανταποδοτικότητα της κοινωνικής ασφάλισης:

α) Κεφαλαιοποιητικό έναντι στατικά διανεμητικού συστήματος: στο κεφαλαιοποιητικό σύστημα το κόστος των παροχών της κοινωνικής ασφάλισης καλύπτεται από ένα αποθεματικό το οποίο σχηματίζεται από τις εισφορές που συγκεντρώνονται από τα προηγούμενα χρόνια. Με το κεφαλαιοποιητικό σύστημα οι παροχές προς τους συνταξιούχους χρηματοδοτούνται από τις δικές τους συσσωρευμένες εισφορές στο βάθος του χρόνου.  Στο στατικά διανεμητικό σύστημα, το κόστος της κοινωνικής ασφάλισης καλύπτεται κυρίως από τα τρέχοντα έσοδα, δηλαδή από έσοδα που συγκεντρώθηκαν το έτος που δίνονται οι παροχές. Με το στατικά διανεμητικό η χρηματοδότηση καλύπτεται από τις εισφορές της επόμενης γενιάς εργαζομένων.

β) Κρατική επιχορήγηση έναντι εισφορών: οι βασικές πηγές χρηματοδότησης της κοινωνικής ασφάλισης είναι η κρατική επιχορήγηση και οι εισφορές. Η κρατική επιχορήγηση προέρχεται είτε από τα φορολογικά έσοδα είτε από ειδικούς φόρους ειδικής για αυτό το σκοπό. Το βασικό πλεονέκτημα της κρατικής επιχορήγησης είναι ότι προέρχεται από έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού στα οποία έχουν συμβάλει όλες οι εισοδηματικές τάξεις, και έτσι, εφόσον βεβαίως το φορολογικό σύστημα είναι αναλογικό λειτουργεί εξισορροπητικά μια βασική διαδικασία κοινωνικής αναδιανομής. Επίσης παρέχεται η δυνατότητα στο κράτος να χρηματοδοτήσει διάφορες δραστηριότητες ανάλογα με τις ανάγκες που υπάρχουν και τις προτεραιότητες που έχουν τεθεί.

Οι εισφορές καταβάλλονται από τους εργαζόμενους και τους εργοδότες υποχρεωτικά. Οι εισφορές επιβαρύνουν αποκλειστικά το εισόδημα από την εργασία. Το βασικό πλεονέκτημα των εισφορών, είναι ότι δημιουργούν τις προϋποθέσεις για ένα ορθολογικό σύστημα με  οικονομική πειθαρχία, αφού δεν αναλαμβάνονται προγράμματα αν δεν έχει προηγουμένως εξασφαλιστεί η χρηματοδότησή τους, αλλά και η ανταποδοτικότητά τους σε σχέση με τις εισφορές που έχουν καταβληθεί.

Τέσσερις είναι οι αιτίες της αύξησης των κοινωνικών δαπανών:

α) η αύξηση του σχετικού κόστους των κοινωνικών υπηρεσιών. Το κόστος τους αυξάνεται ταχύτερα σε σχέση με το μέσο κόστος ζωής, και απαιτείται υψηλότερο επίπεδο δαπανών κάθε χρόνο, ώστε να συντηρηθεί το επίπεδο των κοινωνικών παροχών. Αυτό οφείλεται κατά ένα μέρος στο πληθωρισμό, κυρίως όμως στο ότι οι κοινωνικές υπηρεσίες είναι γενικά δραστηριότητες εντάσεως εργασίας. Η ποιότητα και το εύρος των κοινωνικών υπηρεσιών εξαρτάται από το αριθμό και την ποιότητα του ειδικού ανθρώπινου δυναμικού που απασχολείται σε αυτές: π.χ., καλύτερες υπηρεσίες υγείας προσφέρονται όταν υπάρχουν περισσότεροι γιατροί ανά ασθενή, καλύτερες υπηρεσίες παιδείας όταν υπάρχουν περισσότεροι δάσκαλοι ανά μαθητή.

β) οι πληθυσμιακές μεταβολές. Ο παράγων αυτός αύξησης του κόστους αναφέρεται τόσο στην αύξηση του πληθυσμού, όσο και στην αλλαγή της δημογραφικής δομής του πληθυσμού, με την αύξηση του μέσου όρου ζωής, τη μείωση της παιδικής θνησιμότητας, κλπ. Αυξάνεται συνεχώς ο κόσμος που κάνει χρήση των κοινωνικών υπηρεσιών του κοινωνικού κράτους.

γ) οι νέες, βελτιωμένες υπηρεσίες. Το κόστος αυξάνεται επίσης διότι αφ΄ενός περισσότερες ομάδες του πληθυσμού γίνονται δικαιούχοι κοινωνικών παροχών, εφ΄ ετέρου γίνονται βελτιώσεις στο επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών. Έτσι αυξάνεται σημαντικά το κατά κεφαλή κόστος, με αποτέλεσμα τη συνολική αύξηση κόστους των παρεχομένων υπηρεσιών

δ) οι διευρυνόμενες κοινωνικές ανάγκες. χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η αύξηση της ανεργίας και κατά συνέπεια η ανάγκη αύξησης των επιδομάτων και η αύξηση της φτώχειας και των ατόμων που έχουν ανάγκη των προβλέψεων κοινωνικής πρόνοιας.

Το κόστος του κοινωνικού κράτους μεγάλωσε και για δύο ακόμα δευτερεύοντες αλλά σημαντικούς λόγους. Ο πρώτος είναι ότι αυξήθηκε το λειτουργικό κόστος του λόγω της αύξησης της κοινωνικής κατηγορίας των δημοσίων υπαλλήλων και του διοικητικού μηχανισμού του κράτους. Ο δεύτερος είναι ότι η κομματικοποίηση του κράτους, και η πελατειακή σχέση που αναπτύχθηκε με τους ψηφοφόρους, που οδήγησαν στην ευνοιοκρατική διάθεση των  κοινωνικών παροχών με βάση την κομματική ταυτότητα και τα πελατειακά συμφέροντα.

Η συνταξιοδοτική πολιτική.

Διακρίνουμε τρία κυρίαρχα είδη συνταξιοδοτικών συστημάτων:

α) το φιλελεύθερο: δίνει κύριο ρόλο στην αγορά και στην οικογένεια, κρατά σχετικά μειωμένο το ρυθμιστικό-παρεμβατικό ρόλο του κράτους, το οποίο λειτουργεί κυρίως ως προστατευτικός κλοιός ασφαλείας για όσους δεν έχουν σύνταξη (Θα λέγαμε ότι το μοντέλο αυτό συναντήθηκε περισσότερο στη Βρετανία και την Ιρλανδία).

β) το συντηρητικό: δίνει σημασία στην ανταμοιβή της παραγωγικότητας του εργαζόμενου, της αναγνώρισης των προσόντων του και της επίδοσης στην εργασία του. Ο ρόλος του κράτους εδώ είναι να διασφαλίζει την αντικατάσταση του εισοδήματος (Γαλλία, Γερμανία, Βέλγιο, Ιταλία, Ισπανία).

γ) το σοσιαλδημοκρατικό: χαρακτηρίζεται ως θεσμικό/αναδιανεμητικό, δηλαδή από καθολική κάλυψη στον πληθυσμό, με συντάξεις πλήρεις προς όλους (Ολλανδία, Γαλλία).

Το ελληνικό συνταξιοδοτικό σύστημα: τοποθετείται μάλλον εγγύτερα στο δεύτερο μοντέλο. Η πλειοψηφία των φορέων (π.χ. το ΙΚΑ) εφαρμόζουν σύστημα στατικά διανεμητικό, στο οποίο οι παροχές συνδέονται με την απασχόληση και το ύψος των αποδοχών. Παράλληλα όμως, ένας μικρός αριθμός φορέων όπως ο ΟΓΑ ακολουθεί το σύστημα των παροχών που συνδέεται με την καθολική κάλυψη του πληθυσμού.

Κράτος, εργασιακές σχέσεις και κοινωνική πολιτική.

Ορίζουμε ως εργασιακές σχέσεις το σύνολο των σχέσεων που αναπτύσσονται μεταξύ της εργατικής δύναμης, των εργοδοτών και των ειδικευμένων υπηρεσιών και θεσμών του κράτους.

Το κοινωνικό κράτος παρεμβαίνει στις εργασιακές σχέσεις, έχοντας τρεις βασικές παραδοχές.

α) για να λειτουργήσει ομαλά η αγορά εργασίας απαιτείται ένα ελάχιστο ρυθμίσεων και κοινωνικών θεσμών, όπως οργανώνονται και εξελίσσονται μεταξύ των συλλογικών υποκειμένων και του κράτους. Οι εργασιακές ρυθμίσεις δεν είναι ατομικές ρυθμίσεις (μεταξύ ατομικού εργοδότη και ατομικού εργαζόμενου), αλλά θεσμικές ρυθμίσεις οργάνωσης και λειτουργίας συνολικά του οικονομικού περιβάλλοντος.

β) Η διευθέτηση του θεμελιώδους προβλήματος της κοινωνίας, δηλαδή του τρόπου κατανομής της εργασίας στην παραγωγή και της διανομής του παραχθέντος προϊόντος μέσω της κυριαρχίας της ελεύθερης αγοράς εργασίας, συνίσταται στην υιοθέτηση μιας «αναλογίας» ρύθμισης και κοινωνικής αλληλεγγύηγς από τη μια πλευρά και ανταγωνισμού και laissez-faire των ατομικών συμφερόντων ή των ομάδων συμφερόντων από την άλλη. Η ρύθμιση αυτή καλύπτει τους κανόνες και τους θεσμούς της συλλογικής διαπραγμάτευσης των όρων εργασίας, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνικής πολιτικής που συναρτάται με τη συμμετοχή στην αγορά εργασίας (κοινωνικές ασφαλίσεις, επιδόματα ανεργίας, κλπ)

γ) Οι οικονομικές κρίσεις αποτελούν συνήθως τον καταλυτικό παράγοντα για την ανατροπή αυτής της «αναλογίας». Οι οικονομικές κρίσεις λειτουργούν ή χρησιμοποιούνται ως αφορμή για την επέλαση του ανταγωνισμού της αγοράς, που απορυθμίζει συνολικά τις συνθήκες και τους όρους λειτουργίας των εργασιακών σχέσεων. Το κοινωνικό κράτος, ως βασικός παράγων ρύθμισης και απονομής της κοινωνικής αλληλεγγύης συρρικνώνεται και αμφισβητείται.

Ετσι, ειδικότερα σε συνθήκες οικονομικής κρίσης ο ρόλος του κοινωνικού κράτους στη ρύθμιση των εργασιακών σχέσεων είναι πολύ σημαντικός, όμως ταυτόχρονα αποτελεί και το επίδικο αντικείμενο μιας «σκληρής» πολιτικής διαπάλης αντικρουόμενων κοινωνικών συμφερόντων.

Η στεγαστική πολιτική στις χώρες της Ε.Ε. και στην Ελλάδα

Η ανάπτυξη του κράτους πρόνοιας στη μεταπολεμική περίοδο επέτεινε την εμπλοκή των δημοσίων φορέων στη στέγαση. Η κρατική παρέμβαση στη στέγαση υπήρξε μια από τις βασικές συνιστώσες της κοινωνικής πολιτικής, η οποία μπορεί να ομαδοποιηθεί στις εξής μορφές:

α) έμμεσες μορφές παρέμβασης μέσω παράλληλων πολιτικών (πολιτική επεκτάσεων, πολιτική γης, πολιτική μεταφορών, κλπ),

β) κανονιστικές ρυθμίσεις (π.χ. πρότυπα χαρακτηριστικών για τις παραγόμενες κατοικίες, έλεγχοι στα ενοίκια, κ.λπ),

γ) επιδοτήσεις διαφόρων μορφών (πιστώσεις, φορολογικές απαλλαγές, επιχορηγήσεις, κ.λπ) προς τον ιδιωτικό τομέα, είτε στο επίπεδο της παραγωγής (οικοδομικές επιχειρήσεις) είτε στο επίπεδο της κατανάλωσης (ενισχύσεις προς τους χρήστες-ενοικιαστές των κατοικιών), δ) άμεση κατασκευαστική δραστηριότητα με στόχο την παροχή ιδιόκτητης στέγης ή ενοικίασης με τιμές που δεν υπόκεινται στις συνθήκες της ελεύθερης αγοράς.

Η βασική αιτία της σχετικά εκτεταμένης παρέμβασης του κράτους στη στέγαση / κατοικία είναι η αδυναμία της αγοράς να παράσχει ένα κοινωνικά αποδεκτό επίπεδο στέγασης.

Οι στεγαστικές πολιτικές που εφαρμόστηκαν στις χώρες της Ευρώπης χωρίζονται σε τρία κυρίως μοντέλα.

Τα συγκεντρωτικά μοντέλα: είναι αυτά στα οποία η στεγαστική πολιτική προσδιορίζεται σε κεντρικό επίπεδο και οι όποιες αρμοδιότητες ανατίθενται σε γεωγραφικά ενδιάμεσους φορείς είναι περιορισμένες και αφορούν μόνον την εφαρμογή της πολιτικής (Πορτογαλία, Ελλάδα, Ιρλανδία, Γαλλία).

Τα ημι-αποκεντρωμένα μοντέλα: είναι αυτά στα οποία παρατηρείται ένας καταμερισμός αρμοδιοτήτων μεταξύ κεντρικού κράτους και περιφερειών, όπου οι τελευταίες έχουν διάφορους βαθμούς αυτονομίας σε θέματα πολιτικά, διοικητικά, φορολογικά και προϋπολογισμού (Γερμανία, Ισπανία, Ιταλία).

Τα αποκεντρωμένα μοντέλα:  είναι αυτά στα οποία το κεντρικό κράτος διατηρεί πολύ μικρές αρμοδιότητες, ενώ οι περιφέρειες διαθέτουν ένα συνολικό πλαίσιο αρμοδιοτήτων σε όλα τα επίπεδα. Η περίπτωση αυτή είναι εξαίρεση και απαντάται σε περιπτώσεις χωρών με έντονες εσωτερικές πολιτικές ή γλωσσικές διαφοροποιήσεις, όπως το Βέλγιο.

Δαπάνες υγείας

Το κοινωνικό κράτος είναι συνυφασμένο με την ανάπτυξη κρατικών πολιτικών υγείας και συνακόλουθα τους έντονους ρυθμούς ανάπτυξης των υγεινομικών δαπανών. Η σημαντική αύξηση των δαπανών υγείας διαχρονικά συν΄δεονται με τους εξής παράγοντες:

α) τη δημογραφική γήρανση του πληθυσμού,

β) τη μεταβολή στην παραγωγή των υπηρεσιών υγείας από εντάσεως ιατρικής φροντίδας σε διαγνωστική τεχνολογική εξάρτηση,

γ) τη μεταβολή του επιδημιολογικού φάσματος από χρόνιες λοιμώξεις σε νεοπλάσματα κια καρδιοαγγειακές παθήσεις (αλλάγή προτύπου ασθενειών), την επέκταση της ασφαλιστικής κάλυψης,

δ) την ανάπτυξη της ιατρικής τεχνολογίας.

Η ανάπτυξη του κοινωνικού κράτους είναι όμως συνυφασμένη και με το πεδίο των «προσωπικών κοινωνικών υπηρεσιών». Πρόκειται για ένα σύνολο υπηρεσιών, κρατικών και τοπικών, οι οποίες στοχεύουν στην εξατομικευμένη φροντίδα και κάλυψη αναγκών. Οι κοινωνικές υπηρεσίες αυτού του τύπου έχουν το στοιχείο του «προσωπικού» γιατί αφορούν την παροχή εξατομικευμένης φροντίδας. Στο ευρύ φάσμα τους εντάσσονται υπηρεσίες που αφορούν την παιδική μέριμνα και προστασία, την τρίτη ηλικία, την οικογένεια, τα άτομα με αναπηρίες, τους ανθρώπους προς κοινωνική επανένταξη (όπως οι χρήστες ναρκωτικών) αλλά και υπηρεσίες που στοχεύουν στην ανάπτυξη και διάχυση της πληροφόρησης και των συμβουλευτικών διαδικασιών (κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγοι, κλπ).

Παραδοσιακά, οι κύριοι φορείς της φροντίδας προς τις παραπάνω κατηγορίες ήταν η οικογένεια, καθώς και τοπικά κοινωνικά δίκτυα (εκκλησία, σύλλογοι φιλανθρωπίας, κλπ), με κυρίαρχο το ρόλο των γυναικών.

Η θεσμοποίηση της κρατικής παρέμβασης και της ανάπτυξης κρατικών πολιτικών είναι διαδικασία άμεσα συνδεδεμένη με την εξέλιξη του κοινωνικού κράτους, αλλά και με τη διαδικασία διευρυμένης αναπαραγωγής των κοινωνικών καπιταλιστικών σχέσεων.

Τοπικές πολιτικές και ανάπτυξη του τοπικού κράτους.

Η ανάπτυξη του κοινωνικού κράτους στη μεταπολεμική περίοδο συμβαδίζει με την ανάπτυξη κοινωνικών λειτουργιών παροχής υπηρεσιών από την τοπική αυτοδιοίκηση και τους τοπικούς θεσμούς. Η ανάπτυξη του «τοπικού κράτους» αποτελεί δομική έκφραση του κοινωνικού κράτους και του κράτους πρόνοιας. Η συγκριτική ανάλυση του κοινωνικού κράτους και της σχέσης του με το τοπικό κράτος έχει διαμορφώσει τρεις βασικούς τύπους συστημάτων κοινωνικής πολιτικής.

Ο πρώτος αναφέρεται σε κοινωνίες που ήδη από τον 19ο αιώνα είχαν θεσμικά κατοχυρωμένες αρμοδιότητες στο τοπικό επίπεδο, μακρά παράδοση στην άσκηση κοινωνικών πολιτικών από την τοπική αυτοδιοίκηση και χαμηλό βαθμό διοικητικού ελέγχου και εποπτείας από το κεντρικό κράτος. Παράδειγμα, η Αγγλία και η Σουηδία.

Ο δεύτερος τύπος αναφέρεται σε συστήματα κοινωνικής πολιτικής που διαμορφώνονται σε κοινωνίες με παράδοση σε συγκεντρωτικά συστήματα διοίκησης, με ισχυρό εποπτικό έλεγχο του τοπικού κράτους από το κεντρικό και με έντονες πολιτικές σχέσεις μεταξύ εθνικών και τοπικών ελίτ. Παράδειγμα η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία.

Ο τρίτος τύπος αφορά στην ανάπτυξη συστημάτων κοινωνικής πολιτικής σε κοινωνίες που μετακινούνται από ένα συγκεντρωτικό σύστημα ελέγχου και διοικητικής εποπτείας των τοπικών θεσμών προς την κατεύθυνση της αποδυνάμωσης του διοικητικού ελέγχου και της αναβάθμισης του ρόλου του τοπικού κράτους. Παράδειγμα η Δανία και η Νορβηγία.

Θα διακρίνουμε τέσσερα θεωρητικά ρεύματα που αναλύουν τη σχέση κεντρικού και τοπικού κράτους, ειδικότερα στην άσκηση πολιτικών ανάπτυξης και αναδιανομής:

Το πρώτο ρεύμα αναφέρεται σε θεσμικο-διοικητικές και πολιτικές προσεγγίσεις στην παράδοση της δημόσιας διοίκησης. Οι προσεγγίσεις αυτές δίνουν έμφαση στις αξίες που ενσωματώνουν οι τοπικοί αντιπροσωπευτικοί θεσμοί: δημοκρατία, πολιτική νομιμοποίηση, άμεσος έλεγχος και άμεση άσκηση από τους πολίτες της τοπικής εξουσίας. Υποστηρίζεται σχετικά, ότι εξασφαλίζεται ουσιαστική πολιτική νομιμοποίηση στο επίπεδο του τοπικού κράτους, αλλά και αποτελεσματικότερη και δικαιότερη παροχή υπηρεσιών για τις κοινωνικές ανάγκες.

Το δεύτερο ρεύμα αναφέρεται στις νεοφιλελεύθερες απόψεις και στη δημόσια επιλογή. Κεντρική αφετηρία του είναι ότι ο βασικός μηχανισμός για τη διανομή των αγαθών είναι η αγορά. Η υπερδιόγκωση του δημόσιου τομέα και η κρατική γραφειοκρατία είναι προϊόντα του κομματικού ανταγωνισμού για την εκλογική πελατεία. Συνεπώς υποστηρίζουν το στόχο της απορύθμισης μέρους των κρατικών λειτουργιών και της ιδιωτικοποίησης άλλων με στόχο την απελευθέρωση των αγορών και τη δυνατότητα επιλογής των «καταναλωτών».

Το τρίτο ρεύμα αναφέρεται στη δυαδική-πλουραλιστική προσέγγιση για το τοπικό κράτος. Υποστηρίζεται ότι στις σύγχρονες κοινωνίες οι λειτουργίες παραγωγής και κατανάλωσης τείνουν να διαχωριστούν στο χώρο (κεντρικό-τοπικό), με ένα είδος καταμερισμού ρόλων. Το μεν κεντρικό κράτος αποφασίζει για ζητήματα παραγωγής (π.χ. εργασιακές σχέσεις, δημοσιονομική πολιτική, κλπ) ενώ το τοπικό κράτος για ζητήματα κατανάλωσης (π.χ. πολιτικές εκπαίδευσης, στέγασης, κοινωνικές υπηρεσίες, κλπ). Υποστηρίζεται παράλληλα, η σχετική «αυτονομία» του τοπικού κράτους, το οποίο προσεγγίζεται ως ένα ιδιαίτερο πεδίο συνάρθρωσης (τοπικών) ανταγωνιστικών συμφερόντων.

Το τέταρτο ρεύμα αναφέρεται στις εργαλειακές και λειτουργιστικές προσεγγίσεις για το τοπικό κράτος. Το τοπικό κράτος προσδιορίζεται ως δομικό στοιχείο του κεντρικού κράτους, που όχι μόνο δεν διαθέτει σχετική αυτονομία, αλλά λειτουργεί ως μεσολαβητής για να εκπληρώνει τους σκοπούς κεφαλαιακής συσσώρευσης που του ανατίθενται από το κεντρικό κράτος.

Τα Δίκτυα αυτά, όπως και το Δίκτυο ενάντια στη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό δεν έχουν τα προσόντα της οριζόντιας και πλήρους εφαρμογής που έχει, για παράδειγμα, το εγγυημένο επίπεδο αξιοπρεπούς διαβίωσης. Παράγουν όμως απτά θετικά αποτελέσματα που αξίζει να διατηρηθούν και να ολοκληρωθούν γιατί μπορεί να συμβάλουν στην παράλληλη αντιμετώπιση των δύο κύριων προβλημάτων κάθε σύγχρονης ευρωπαϊκής κοινωνίας: Αφενός μεν του φαινομένου της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, αφετέρου δε της ανεργίας. Και αυτό σε τοπικό, συγκεκριμένο και άμεσα ελέγξιμο επίπεδο.

Στέλιος Φενέκος