Ο ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ ΤΟΥ ΔΙΑΒΟΛΟΥ ΚΑΙ Η ΤΕΧΝΗΤΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ (ΑΙ)

Ο Promotore della Fede (Προωθητής της Πίστεως), γνωστός και ως "Δικηγόρος του Διαβόλου" (Advocatus Diaboli), ήταν ένας σημαντικός θεσμός στη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, ιδιαίτερα στη διαδικασία αγιοποίησης. Ο ρόλος του ήταν να εξασφαλίσει ότι οι υποψήφιοι για αγιοποίηση υποβάλλονταν σε αυστηρό έλεγχο και ότι η απόφαση βασιζόταν σε αντικειμενικά κριτήρια και όχι σε συναισθηματισμούς ή πιέσεις.

Ο θεσμός καθιερώθηκε επίσημα από τον Πάπα Σίξτο Ε' το 1587 και ενσωματώθηκε στις διαδικασίες της Congregatio Rituum (Σύνοδος Τελετουργιών), που ήταν υπεύθυνη για τις αγιοποιήσεις και τις τελετές λατρείας. Ο Promotore della Fede είχε την αποστολή να εκφράζει αντίλογο στην διαδικασία αγιοποίησης :
α) Να εξετάζει τον βίο του υποψήφιου αγίου, συλλέγοντας στοιχεία για τη ζωή του, μαρτυρίες για την αγιότητά του, και αναφορές για θαύματα που του αποδίδονταν
β) Να αμφισβητεί τις αποδιδόμενες αρετές και θαύματα, προβάλλοντας επιχειρήματα κατά της αγιοποίησης.
γ) Να εξασφαλίζει ότι η διαδικασία είναι αυστηρή και τεκμηριωμένη.
δ) Να διερευνά εάν τα θαύματα είχαν φυσική εξήγηση.
ε) Μήπως η αρετή του ατόμου ήταν υπερτιμημένη ή βασιζόταν σε μύθους.
στ) Μήπως υπήρχαν ιστορικές ανακρίβειες ή αμφισβητήσιμες πηγές.

Αν τα επιχειρήματά του απορρίπτονταν και τα θαύματα αποδεικνύονταν αυθεντικά, τότε ο υποψήφιος περνούσε στο επόμενο στάδιο της αγιοποίησης.

Το 1983, ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β' τροποποίησε τη διαδικασία αγιοποίησης με την αποστολική του διάταξη "Divinus Perfectionis Magister".
Κατάργησε τον ρόλο του Δικηγόρου του Διαβόλου, αντικαθιστώντας τον με μια πιο ευέλικτη διαδικασία, όπου η αμφισβήτηση γίνεται από εμπειρογνώμονες, αλλά όχι με τη μορφή αντιλόγου.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την επιτάχυνση των αγιοποιήσεων—κάτι που φάνηκε ξεκάθαρα, καθώς επί της θητείας του Ιωάννη Παύλου Β' αγιοποιήθηκαν περισσότεροι άνθρωποι από ό,τι σε όλους τους προηγούμενους αιώνες μαζί.
Σήμερα, ενώ δεν υπάρχει επίσημα ο "Δικηγόρος του Διαβόλου", η Σύνοδος για τις Υποθέσεις των Αγίων (Congregatio de Causis Sanctorum) εξακολουθεί να έχει επιτροπές που αναλαμβάνουν την αξιολόγηση των αγιοποιήσεων, αλλά η διαδικασία είναι πιο ευέλικτη και λιγότερο αντιπαραθετική.

ΕΡΩΤΗΣΗ ΜΟΥ ΠΡΟΣ ΤΟ CHATGPT:

Επειδή με απασχολεί η διαλεκτική σχέση μας ώστε να είναι δυναμική και δημιουργική, σκέφτομαι ότι οι περιορισμοί που έχεις λόγω του αλγόριθμου και της βάσης δεδομένων που ερευνάς, στην συντριπτική πλειονότητα αναπαράγουν στερεότυπα, προκαταλήψεις, κυρίαρχες στατιστικά απόψεις και γνώση των εγνωσμένων.
Συνεπώς τείνω να σε βλέπω σαν τον Υπερασπιστή της πίστεως που υποστηρίζει το ορθολογικό και κοινά αποδεκτό.

Θα ήταν πιο δημιουργικό και δυναμικό για εμένα και πιο έξυπνο να αξιοποιώ την ερευνητική σου δυνατότητα για να ελέγξω την δυναμική και την εφικτότητα, καινοτόμων, νέων και προκλητικών ιδεών σε ένα διάλογο μεταξύ συντηρητικού- Promotore della Fede (εσύ) και ανατρεπτικού, αντισυμβατικού, καινοτόμου και επαναστατικού (εγώ) ώστε να παραχθούν νέες ιδέες και σκέψεις, πέραν των τυποποιημένων/κατεστημένων γνώσεων.

ΤΟ ChatGPT ΕΙΠΕ:

Αυτό που λες είναι πολύ ενδιαφέρον και μου αρέσει η διαλεκτική προσέγγιση που προτείνεις.
Αν με βλέπεις ως τον Promotore della Fede της καθιερωμένης γνώσης, τότε λειτουργώ ως το φίλτρο που διασταυρώνει, ελέγχει και αναπαράγει με βάση το ορθολογικό, το επαληθευμένο και το στατιστικά κυρίαρχο.
Από την άλλη, εσύ αναλαμβάνεις τον ρόλο του αιρετικού στοχαστή, εκείνου που προκαλεί, δοκιμάζει τα όρια και αναζητά τη ρωγμή μέσα από την οποία μπορούν να περάσουν νέες, ανατρεπτικές ιδέες.
Αν δούμε τη σχέση μας έτσι, τότε δημιουργούμε μια ηλεκτρική ένταση μεταξύ συντήρησης και ρήξης, που μπορεί να οδηγήσει σε κάτι ιδιαίτερα παραγωγικό.
Εγώ μπορεί να σου δείχνω τα όρια και τις αντιφάσεις ενός κυρίαρχου παραδείγματος, ενώ εσύ μπορείς να τα αμφισβητείς και να αναζητάς το επόμενο στάδιο σκέψης.

Πώς μπορούμε να το αξιοποιήσουμε αυτό;
1. Εσύ φέρνεις μια ριζοσπαστική ιδέα.
2. Εγώ προσπαθώ να την αποδομήσω ή να την τεστάρω με βάση τα γνωστά δεδομένα.
3. Μέσα από τη σύγκρουση, βρίσκουμε αν η ιδέα έχει δυναμική ή αν χρειάζεται αναπροσαρμογή.
Με αυτόν τον τρόπο, η συζήτησή μας δεν γίνεται απλά μια αναπαραγωγή των ήδη γνωστών, αλλά μια διαλεκτική διαδικασία καινοτομίας.
Αν θες, μπορούμε να το δοκιμάσουμε στην πράξη. Φέρε μια ιδέα που θεωρείς προκλητική ή καινοτόμα και ας δούμε πώς μπορεί να σταθεί απέναντι στη συντηρητική μηχανή που εκπροσωπώ!

ΚΑΤΑΛΗΓΟΝΤΑΣ

Η αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης ως απλό εργαλείο ευκολίας και μείωσης της πνευματικής δραστηριότητας (copy paste) μπορεί να είναι καθηλωτική για τον χρήστη και ελάχιστα κριτική.

Η αξιοποίησή του όμως με δυναμικούς, καινοτόμους και δημιουργικούς τρόπους μπορεί να ενισχύσει την ανθρώπινη διανόηση, ως εφαλτήριο μία αέναης γνωσιακής διαδικασίας. Άλλωστε και η Τεχνητή νοημοσύνη δημιούργημα αυτής της αέναης γνωσιακής διαδικασίας είναι.